فیزیوتراپی و مراقبت های بعد از تعویض مفصل لگن و ران

t

فیزیوتراپی در بازدهی کلی هر نوع جراحی تعویض مفصل نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند. هدف از انجام فیزیوتراپی تعویض مفصل لگن و ران، آموزش بیمار، تقویت عضلات اطراف مفصل ران توسط تمرینات کنترل شده و پیشگیری از درهم کشیده شدن بافت بدن است. درهم کشیده شدن بافت بدن که در اثر جای زخم بافت‌های اطراف مفصل به وجود می‌آید، می‌تواند موجب محدود شدن حرکت مفصل می‌گردد.انجام مراقبتهای تعویض مفصل لگن از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#cacaca”]

دکتر رئیس‌السادات با سال‌ها تجربه در زمینه‌ی توانبخشی پس از جراحی‌های تعویض مفاصل؛ از طریق فیزیوتراپی، چالش‌ها و سبک زندگی منحصر به‌فرد شما را با خواسته‌هایتان تطبیق می‌دهد و به شما کمک می‌کند تا زودتر بهبود یابید و هرچه سریع‌تر بتوانید تمامی فعالیت‌های پیشین خود را مجدداً از سر بگیرید.

[/alert]

مرحله‌ی اوّل


مرحله‌ی پس‌ از جراحی (۱ تا ۴ روز): آن‌چه در بیمارستان اتفاق می‌افتد.

اگر مصرف داروها عوارضی در پی نداشته باشند، معمولاً بیماران پس از جراحی به مدت ۲ تا ۴ روز در بیمارستان بستری می‌شوند.

معیارهای راهیابی به مرحله بعدی:

  • خم شدن فعال مفصل ران در محدوده‌ی حرکتی ۰ تا ۹۰ درجه و دور کردن آن از خط میانی بدن از زاویه‌ی ۰ تا ۳۰ درجه
  • حداقل درد و تورم
  • جابه‌جا شدن بدون اتکا به وسایل کمکی، و حرکت با وسایل کمکی حداقل به میزان صد پا
  • حفظ اقدامات احتیاطی به صورت مستقل(بدون نیاز به کمک دیگران) پس از جراحی

مرحله‌ی دوم


مرحله‌ی جنبش و حرکت (۱ تا ۶ هفته). این مرحله شامل مواردی می‌شود که باید در منزل به صورت سرپایی انجام شوند:

اهداف:

  • تقویت تمامی عضلات دورتا دور ران پا با تأکید بر عضلات دور کننده و باز کننده‌ی مفصل ران
  • مراقبت و توجه بایستی مستقیماً به سمت ناتوانی موجود در پای جراحی شده معطوف کرد و همچنین هرگونه ضعف عمومی در ناحیه‌ی فوقانی پاها، بالا تنه یا اندام فوقانی
  • بهبود بدن / آگاهی فضایی (دانستن میزان فضایی که بدن اشغال کرده است و ارتباط بدن با اشیاء خارجی) پای جراحی شده در فعالیت‌های کنشی (دریافت اطلاعات در مورد موقعیت حرکات توسط سیستم‌های حسی بدن)
  • تمرین استقامتی برای افزایش سلامتی قلبی عروقی.
  • آموزش کاربردی برای کم شدن نیاز به دیگران و بالا رفتن استقلال شخصی در فعالیت های روزمره زندگی و حرکات

مرحله‌ی سوم


تمرینات: (هفته‌های اول تا چهارم). برنامه‌ی‌ تمرینات ورزشی در منزل: تمرینات ورزشی بعد از جراحی تعویض مفصل لگن. وقتی به خانه برگشتید، تمرینات ورزشی برای جلوگیری از عوارض و ایجاد توانایی هنوز هم از حائز اهمیت است و حرکت مفصل را بهبود می‌بخشد. این برنامه سطح فعالیت‌های شما را به مقدار پیش از جراحی برمی‌گرداند. احتمالاً عضلات پایتان احساس ضعف خواهند کرد چرا که به دلیل مشکلات مفصل ران‌تان از آن‌ها زیاد استفاده نکرده‌اید. ولی جراحی این مشکلات مفصل ران را اصلاح می‌کند.

یک برنامه‌ی تمرینی منظم عضلات ضعیف شده را تقویت خواهد کرد. موفقیت شما در توانبخشی تا حد زیادی به تعهد شما به انجام و پیگیری برنامه‌ی تمرینی دارد که توسط فیزیوتراپ‌تان طراحی شده است. در حالت ایده‌آل، بعد از جراحی شما بایستی هر روز دو تا سه بار در طول روز تمرین کنید. هر تمرین را ۱۰ بار به طور کامل انجام دهید. اگر انجام تمرینی برای شما راحت است، در هر هفته تکرار آن را پنج بار افزایش دهید تا به تکرار بیست مرتبه در هر بار برسید:

  • هفته‌ی اول: ۱۰ مرتبه
  • هفته‌ی دوم: ۱۵ مرتبه
  • هفته‌ی سوم: ۲۰ مرتبه

نکته: این تمرینات را تنها با راهنمایی فیزیوتراپ یا جراح مجاز به انجام‌شان هستید.

تمرینات ورزشی مفصل ران

حرکات تلمبه‌ای و چرخشی مچ پا. هر دو مچ پایتان را به طرف بالا خم کنید، انگشتان پایتان را به طرف خودتان فشار دهید، سپس هر دو مچ‌تان را به طرف پایین خم کنید، و در همان حال پنجه‌های پایتان را از خودتان دور کنید و این بار به سمت بیرون فشار دهید و در حالی که انگشتان پایتان به طرف بالا (سقف) اشاره دارند، هر دو کف پایتان را در جهت عقربه‌های ساعت و خلاف عقربه‌های ساعت بچرخانید.

t1

وارد کردن فشار به ران (عضلات چهارسر). در حالی‌که در رختخواب دراز کشیده‌اید عضلات جلوی ران‌تان را با فشار به پشت زانویتان به سمت پایین سفت کنید. پنج ثانیه در این حالت بمانید و سپس عضلات را شل کنید و به حالت عادی بازگردید.

t2

وارد کردن فشار به باسن( عضلات سريني‌). با به هم فشردن عضلات باسن‌تان به همدیگر به آن‌ها فشار وارد کنید. پنج ثانیه در این حالت بمانید و سپس عضلات را شل کنید و به حالت عادی بازگردید.

t3

حرکت کشویی پاشنه پا (عضلات خم کننده مفصل ران و زانو). در حالی تختخواب دراز کشیده‌اید و پاشنه‌ی پایتان روی تشک قرار دارد با پیش کشیدن پاشنه‌ی پایتان به طرف باسن‌، مفصل ران و زانویتان را خم کنید. سپس دوباره پاشنه‌ی پایتان را به عقب و در موقعیت شروع قرار دهید. در طول تمرین کاسه‌ی زانویتان باید به طرف بالا (سقف) باشد. به منظور راحت‌تر کردن این تمرین می‌توانید کیسه‌ای پلاستیکی را در زیر پاشنه‌ی پایتان قرار دهید. همین تمرین را با پای دیگرتان تکرار کنید.

t4

نکته. بسته به نوع عمل جراحی‌تان، شاید نیاز باشد که مفصل ران‌تان بیشتر  از ۹۰ درجه خم نکنید. اگر سؤالاتی در مورد محدودیت‌هایتان داشته باشید می‌توانید آن‌ها را از جراح‌تان بپرسید.

حرکت کشویی پا (دور کردن/ نزدیک‌ کردن). در حالی‌که کاسه‌ی زانویتان به طرف بالا (سقف) گرفته‌اید، پایتان را به طرف بیرونی‌ بدن پس بکشید و سپس دوباره آن را به وضعیت شروع برگردانید. به منظور راحت‌تر کردن این تمرین می‌توانید کیسه‌ای پلاستیکی را در زیر پاشنه‌ی پایتان قرار دهید. همین تمرین را با پای دیگرتان تکرار کنید.

t5

نکته. بسته به نوع عمل جراحی‌تان، شاید قادر به انجام این تمرین به تنهایی نباشید. اگر سؤالاتی در مورد محدودیت‌هایتان دارید می‌توانید آن‌ها را از جراح‌تان بپرسید.

ضربه با پا در حالت دراز کش (قوس کوتاه عضله چهار سر). به پشت دراز بکشید یک قوطی حلبی خوراک لوبیا یا پتویی لوله شده را زیر زانویتان قرار دهید و زانویتان را صاف کنید، پنج ثانیه در همین حالت نگه دارید سپس به آرامی پایتان را پایین بیاورید و عضلات‌تان را شل کنید و به حالت عادی باز گردید. در طول انجام این تمرین پشت زانوی شما باید با قوطی/ پتوی لوله شده در تماس باشد. همین تمرین را با پای دیگرتان تکرار کنید.

t6

ضربه با پا در حالت نشسته (قوس بلند عضله چهار سر). روی صندلی ثابتی بنشینید و در حالی‌که زانویتان را تا جای ممکن صاف می‌کنید، کف پایتان را به طرف بالا بکشید. سعی کنید زانویتان را طوری بالا نگه دارید که انگار یک سینی را روی ران‌تان نگه داشته‌اید. پنج ثانیه در همین حالت نگه دارید سپس به آرامی پایتان را پایین بیاورید و عضلات‌تان را شل کنید و به حالت شروع باز گردید. همین تمرین را با پای دیگرتان هم تکرار کنید.

t7

صاف نگه داشتن و بالا آوردن همزمان پا. روی تختی دراز بکشید، پایی را که جراحی نکرده‌اید خم کنید و کف آن را روی کف تخت بگذارید. در حالی‌که زانویتان را صاف نگه داشته‌اید، پای جراحی شده را بالا بیاورید (حدود ۳۰ سانتی متر) و کمی در همین حالت نگه دارید، این کار را ادامه بدهید تا بتوانید پنج ثانیه پا را بالا نگه دارید. سپس به آرامی پایتان را پایین بیاورید و عضلات‌تان را شل کنید و به حالت عادی باز گردید.

t8

کشش ران. به پشت روی تختی دراز بکشید و هردو زانویتان را خم کنید، عضلات مرکزی بدن (اصطلاح متداولی است که برای توصیف ماهیچه‌هایی به کار می‌رود که ستون فقرات، شکم، کمر و پایین کمر را کنترل می‌کنند) را برای نگه داشتن کمر و لگن به کار بگیرید، حوله‌ای را دور یکی از ران‌هایتان بپیچید و دو سر آن را با دوست بگیرید و آن را حداکثر تا زاویه‌ی ۹۰ درجه (نه بیشتر) بالا بیاورید، پای دیگر را به طرف تخت به طرف عقب پس بکشید و آن را صاف کنید تا جایی در جلوی رانتان احساس کشش کنید، طوری‌که عضلات مرکزی بدن‌تان به کار گرفته شده‌ باشند و ناحیه‌ی پایین کمرتان قوس پیدا نکرده باشد. پای صاف شده را به موقعیت خمیده برگردانید و پایی را که دور آن حوله پیچیده بودید را پایین بیاورید. همین تمرین را با طرف دیگر تکرار کنید و هر کشش را ۳۰ ثانیه نگه دارید.

t9

کشش عضله‌ی همسترینگ. روی یک صندلی بنشینید، کمرتان را تکیه دهید، و باسن و ران‌هایتان بر روی نشیمنگاه صندلی قرار گرفته باشد و کف پایتان روی زمین باشد. عضلات مرکزی بدن‌تان را به کار بگیرید. حوله‌ای لوله‌ شده را بین دو رانتان قرار هید. کف پایتان را بالا بیاورید تا جایی که زانویتان صاف شود. هنگامی که احساس کشش در پشت ران‌تان داشتید حرکت را متوقف کنید حتی اگر زانویتان کاملاً صاف نشده باشد. همین تمرین را با طرف دیگر تکرار کنید.

t10

پل‌زنی. بر روی تختی دراز بکشید و سپس در حالی‌که عضلات شکم‌تان را سفت کرده‌اید باسن‌تان را به آرامی از روی تخت بلند کنید. چند ثانیه در همین حالت بمانید (میزان باقی ماندن در این حالت به نظر و تجویز جراح یا فیزیوتراپ بستگی دارد). باسن‌تان را به آرامی پایین بیاورید و عضلات‌تان را شل کنید و به حالت عادی باز گردید.

t11

کشش ران بر روی شکم. بر روی شکم دراز بکشید (اگر بخواهید می‌توانید بالشتی را زیر ناف‌تان قرار دهید). عضلات مرکزی بدن‌تان و پایینی باسن‌تان را به کار بگیرید. یکی از زانوهایتان را خم کنید تا جایی که کشش را در جلوی ران‌تان احساس کنید. مطمئن شوید که هر دو پایتان با باسن هم‌طرفش در یک خط قرار دارد. پایتان را به آرامی پایین بیاورید در حالی‌که هنوز عضلات مرکزی بدن‌تان و ماهیچه‌های باسن فعال هستند. هر کشش را ۳۰ ثانیه نگه دارید. همین تمرین را با طرف دیگر هم تکرار کنید.

t12

به هم فشردن پاشنه‌های پا. روی شکم دراز بکشید (اگر بخواهید می‌توانید بالشتی را زیر ناف‌تان قرار دهید) و پاهایتان را از هم باز کنید. زانوهایتان را خم کنید و پاشنه‌ی پایتاهان را به هم بچسبانید. عضلات مرکزی بدن‌تان را فعال کنید. پاشنه‌ی پاهایتان را به هم‌دیگر فشار دهید تا عضلات ناحیه‌ی پایینی بدن‌تان به فعالیت واداشته شوند. عضلات باسن را در حالت آزاد بگذارید بدون اینکه عضلات درونی را شل کنید. ۶ ثانیه به همین حالت باقی بمانید.

t13

نکته. اگر بریدگی جراحی‌تان در جلوی ران شما قرار دارد این تمرین را انجام ندهید.

کشش ساق پا. در کنار میزی بایستید، و در حالی‌که عضلات مرکزی بدن‌تان و ماهیچه‌های ناحیه‌ی پایینی باسن را به فعالیت وا می‌دارید، دست‌هایتان را ر روی میزی تکیه دهید، روی نوک پنجه‌هایتان بالا بیایید و باسن‌تان را به سمت جلو بیاورید تا جایی که کششی را در امتدادساق پایتان احساس کنید. -نکته: ممکن است کششی را در جلوی ران‌تان نیز احساس کنید.- ۳۰ ثانیه در همین حالت باقی بمانید.

t14

کشش کفل: بالا کشیدن پا به شکل صاف. در کنار میزی یا سکویی بایستید و دست‌هایتان را روی آن تکیه دهید. سر استخوان لگن را به طرف بالا بکشید تا انحنای کوچکی در کمرتان به وجود آید. عضلات مرکزی بدن‌تان را به کار بگیرید. روی پای جراحی نشده بایستید و وزن‌تان را روی آن بیندازید و پایی را که جراحی کرده‌اید به سمت بالا و عقب بکشید بدون آن‌ که لگن یا باسن‌تان را بپیچانید، در حالی که با استفاده از عضلات مرکزی بدن‌تان انحنایی را در ناحیه‌ی پایینی کمرتان حفظ می‌کنید پایتان را پایین بیاورید.

t15

خم کردن زانو در حالت ایستاده. بایستید و دستتان را بر روی میز یا سکویی تکیه دهید. عضلات درونی و ماهیچه‌های ناحیه‌ی پایینی  باسن را به فعالیت وادارید. زانویتان را با بالا کشیدن پاشنه‌ پا به طرف باسن‌، خم کنید.

t16

جابه‌جا کردن وزن. بایستید و پاهایتان را به اندازه‌ی عرض شانه باز کنید. عضلات مرکزی بدن‌تان و ماهیچه‌های ناحیه‌ی پایینی  باسن را به کار بیندازید. از طریق ناحیه‌ی پایینی باسن وزن‌تان را از یک پا روی پای دیگر بیندازید. بدون اینکه کف پای دیگر را از روی زمین بلند کنید.

t17

نکته: تصور کنید تنها یک پایتان می‌تواند تمام وزن‌تان را تحمل کند.

بالا رفتن از پله‌ از روبرو. در حالی که با کف دو پا روی زمین ایستاده‌اید: با پایی که جراحی شده است از پله بالا بروید و با همان پا دوباره به سمت عقب بر روی زمین برگردید.

t18

بالا رفتن از پله‌ از پهلو. در حالی‌که در کنار پله یا سکویی ایستاده‌اید: با پای جراحی شده به پهلو از پله یا سکو بالا بروید. هر دو کف پا باید روی پله یا سکو را لمس کنند. سپس از پله پایین بیایید و بر روی زمین به حالت اولیه باز گردید.

t19

چرخش به بیرون عضلات مرکزی خم کننده‌ زانو. به پشت دراز بکشید، پاهایتان را خم کنید و آن‌ها را به اندازه‌ی عرض شانه از هم باز کنید. برای ایجاد مقاومت، بندی را دور دور ران‌هایتان ببندید. عضلات مرکزی بدن‌تان را به کار بگیرید تا کمر و لگن را بی‌حرکت نگه دارند. یکی از زانوهایتان را به اندازه‌ی ۱۵ سانتی‌متر (نه بیشتر) به طرف بیرون بدن متمایل کنید، سپس به آرامی آن را به جای قبلی برگردانید . همین حرکت را برای زانوی دیگر تکرار کنید.

t20

خم کردن مفصل ران. در کنار دیواری صاف بایستید در حالی که پای جراحی شده‌تان به طرف دیوار باشد. و دست دیگرتان را به یک صندلی بگیرید. ران  جراحی شده در امتداد دیوار به طرف بالا و پایین  حرکت دهید تا جایی که بیشتر از زاویه‌ی ۹۰ درجه خم نشود.  ناحیه‌ی پایینی باسن و مفصل ران پایی که روی آن ایستاده‌اید را صاف نگه دارید.

t21

دورسازی از مرکز بدن. با فشار دادن پای جراحی شده بر شیء‌ای ثابث و غیر قابل جابه‌جایی، عضلات بخش خارجی ران را سفت کنید. این حالت را پنج ثانیه نگه دارید و سپس عضلات‌تان را شل کنید و حالت اولیه باز گردید.

t22

2 پاسخ

تعقیب

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *