بیماری فیبرومیالژیا (درد، ضعف و خستگی مزمن بدن، عضلات و مفاصل) درمان، علائم و علت
فیبرومیالژیا یک بیماری مزمن است که میتواند موجب درد در نقاط وسیعی از بدن و حساسیت به لمس شود. این بیماری نسبتا شایع است و تقریبا ۱ نفر از هر ۲۵ نفر به آن مبتلا میشود. در گذشته از اصطلاحات دیگری برای توصیف این بیماری استفاده میشد مانند روماتیسم عضلانی و فیبروزیتیس. همچنین در مواردی این بیماری با بیماریهای فرسایشی مفاصل اشتباه گرفته میشد. امروزه ما میدانیم که بیماری فیبرومیالژیا با بیماریهای التهابی و فرسایشی مانند آرتروز در ارتباط نیست، هر چند گاهی علائم آن بسیار شبیه به این بیماریها میباشد. بیماری فیبرومیالژیا به تنهایی موجب هیچ آسیب مداومی به بافتهای بدن نمی شود. با این حال بسیار مهم است که بیماران تا جای ممکن فعال باشند تا از ضعیف شدن و تحلیل رفتن عضلات خود که موجب بروز عوارض دیگری میشود، جلوگیری کنند.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#cacaca”]
علاوه بر درد شدید عضلانی و حساسیت به لمس، احساس خستگی بسیار زیاد نیز یکی از علائم ابتلا به فیبرومیالژیا میباشد که میتواند برای شخص ناتوانکننده باشد. در این حالت شما نه تنها احساس خستگی شدید و ضعف میکنید، بلکه به نظر میرسد که استراحت کردن و خوابیدن کمکی به رفع خستگی شما نمیکند. مصرف برخی از داروها میتواند در رفع خستگی ناشی از فیبرومیالژیا موثر باشند. علاوه بر این انجام ورزشهای هوازی موجب کاهش احساس خستگی، کاهش درد و بهبود کیفیت خواب و خلق و خوی شما میشود. انجام فیزیوتراپی معمولا برای بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا تجویز میشود تا درد ناشی از بیماری کاهش داده شود و بیمار تکنیکهای کنترل و مدیریت بیماری خود را بیاموزد.
متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر رئیسالسادات با انواع روشهای فیزیوتراپی مانند ورزش، بیوفیدبک، ماساژ، طبسوزنی میتوانند به رفع این مشکل کمک کنند. جهت مشاوره یا رزرو نوبت میتوانید با ما از طریق شمارههای ۰۲۱۲۲۱۱۹۹۴۶ – ۰۲۱۲۲۱۱۹۹۴۸ تماس حاصل فرمایید.[/alert]
علائم بیماری فیبرومیالژیا چیست؟
شایعترین علائم ابتلا به فیبرومیالژیا
- درد در قسمتهای وسیعی از بدن
- خستگی بسیار شدید
- اختلالات خواب
- بسیاری از افراد دچار حملهی بیماری فیبرومیالژیا میشوند. در این زمانها علائم بیماری به طور ناگهانی شدت پیدا میکنند.
- ممکن است درد ناشی از بیماری چنان شدید باشد که در تمام بدن حس شود و در مواردی نیز ممکن است درد تنها در نقاط خاصی از بدن حس شود. برخی از بیماران حس میکنند که علائم آنها در آب و هوای سرد، گرم و مرطوب بدتر میشود.
علائم بیماری فیبرومیالژیا که کمتر شایع است
- گردش خون ضعیف، سوزن سوزن شدن، بی حسی یا تورم در دست و پاها
- سردرد
- تحریکپذیر شدن و احساس غم و افسردگی
- احساس اضطرار شدید برای رفتن به دستشویی، خصوصا در شب
- احساس ناراحتی و تحریکپذیری رودهها (اسهال یا یبوست و دلدرد) که گاهی به طور جداگانه به عنوان سندرم رودهی تحریکپذیر تشخیص داده میشود.
علت بروز فیبرومیالژیا چیست؟
نظریههای مختلفی در مورد علت بروز بیماری فیبرومیالژیا وجود دارد. طبق گفتهی پزشکان برخی از عوامل میتوانند در ابتلا به بیماری فیبرومیالژیا موثر باشند، که این عوامل عبارتند از:
- تروما یا آسیبدیدگی: آسیبدیدگی یا وارد شدن ضربهی شدید به قسمت فوقانی ستون فقرات میتواند موجب بروز تدریجی فیبرومیالژیا در افراد شود. آسیبهایی که به سیستم اعصاب مرکزی بدن وارد میشوند نیز میتوانند همین تاثیرات را داشته باشند.
- وجود اختلالات در سیستم عصبی خودکار بدن: معمولا در افراد مبتلا به فیبرومیالژیا، اختلالاتی در عملکرد سیستم سمپاتیک بدن رخ میدهد. این اختلالات اکثرا شبها بروز میکنند و موجب احساس سرگیجه، خستگی، خشکی عضلات و مفاصل و سایر علائم مربوطه میشوند.
- عفونت ویروسی یا باکتریایی: برخی از محققان معتقدند که ابتلا به برخی از عفونتهای ویروسی و باکتریایی میتواند عامل محرک برای ابتلا به فیبرومیالژیا باشد.
- اختلالات خواب: اختلالات خواب نه تنها جزء علائم بیماری فیبرومیالژیا است بلکه از نقطه نظر برخی از محققان، مشکلی است که میتواند عامل محرک برای ابتلا به این بیماری باشد.
- تغییر در متابولیسم عضلات: کاهش گردش خون در عضلات و کمتحرکی شدید از جمله مواردی هستند که میتوانند موجب بروز خستگی و کاهش قدرت عضلانی و احساس ضعف در بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا شوند.
- استرس و فشار روحی: تاثیرات مخرب استرس و تنشهای روحی بر بدن میتواند عامل بالقوهای برای ابتلا به فیبرومیالژیا باشد.
عوامل خطر برای ابتلا به فیبرومیالژیا
عوامل مختلفی وجود دارند که بر احتمال بروز بیماری فیبرومیالژیا موثر هستند، برخی از این عوامل عبارتند از:
- جنیست شما: فیبرومیالژیا در مردان کمتر از زنان ایجاد میشود.
- سن شما: فیبرومیالژیا معمولا در افراد بزرگسال و میانسال ایجاد میشود. البته افراد مسن و کودکان نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شوند.
- سوابق خانوادگی: در صورتی که یکی از نزدیکان شما به فیبرومیالژیا مبتلاست، احتمال بروز این بیماری در شما نیز بیشتر است.
- ابتلا به بیماریهای روماتوئیدی: در صورتی که شما به یکی از بیماریهای روماتوئیدی مانند لوپوس، اسپوندلیت آنکیلوزان، یا روماتیسم مفصلی مبتلا هستید، احتمال بروز فیبرومیالژیا در شما بیشتر است.
- افراد مبتلا به اختلالات خواب: افرادی که مشکلات کمخوابی دارند و یا به بیماریهایی مانند سندرم پای بی قرار، اسپاسم عضلانی در شب و تنگی نفس در خواب مبتلا هستند که موجب بی خوابی و اختلال در خواب میشود، بیش از دیگران در معرض ابتلا به بیماری فیبرومیالژیا هستند.
تشخیص فیبرومیالژیا
روند تشخیص بیماری فیبرومیالژیا شامل انجام چند تست میشود. این تستها میتواند شامل آزمایش خون، تصویربرداری رادیوگرافی و سایر تستهای تشخیصی باشد که البته ممکن است نتایج آن کاملا نرمال و طبیعی باشد. هیچ گونه آزمایش یا تست منفرد و مشخصی برای تایید قطعی ابتلا به فیبرومیالژیا وجود ندارد. آزمایشات خون و تصاویر رادیوگرافی نیز تنها به زشکان کمک میکنند که ابتلا به سایر بیماریها و مشکلات احتمالی (که باعث علائم مشابه میشوند) را بررسی کنند. اما این تستها در تایید ابتلای بیمار به فیبرومیالژیا نمی توانند کمکی بکنند.
درمان فیبرومیالژیا
درمان فیبرومیالژیا شامل چندین متد مختلف برای خوددرمانی و مراقبت از خود و همچنین دارودرمانی میشود. داروهای متعددی برای درمان فیبرومیالژیا تجویز میشوند. این داروها عبارتند از:
دارودرمانی برای فیبرومیالژیا
- داروهای مسکن: داروهای مسکنی که ممکن است برخی دارای استامینوفن و برخی دیگر فاقد آن باشند، برای کاهش خشکی و درد عضلات تجویز میشوند. نوع دیگری از داروهای مسکن با نام ترامادول نیز ممکن است تجویز شود که حاوی استامینوفن نیست.
- داروهای ضدافسردگی: داروهای ضدافسردگی به بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا کمک میکند که خواب بهتری داشته باشند.
- داروهایی مانند پرگابالین و گاباپنتین که برای دردهای عصبی تجویز میشوند و ثابت شده که میتوانند دردرمان بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا موثر باشند.
- شلکنندهی عضلات: داروهای شلکنندهی عضلات را میتوان قبل از خواب و برای کمک به رفع اسپاسم عضلانی و درد تجویز نمود اما این داروها معمولا برای مدت زمان کوتاه و محدود تجویز میشوند.
- داروهای خوابآور: داروهایی خوابآور قوی که تنها به صورت تجویزی قابل تهیه هستند، به بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا کمک میکنند که خواب بهتری داشته باشند. این داروها نیز معمولا برای کوتاهمدت تجویز میشوند.
- کورتیکاستروئید: داروهای کورتیکاستروئید مانند پردنیزون گاها برای تسکین درد و التهاب بیماران تجویز میشوند اما تاثیرگذار بودن آنها در درمان فیبرومیالژیا به اثبات نرسیده است.
ژل کپساسین یا ژل حاوی داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی
ژل حاوی کپساسین یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی را میتوان بر روی نقاط دردناک زد. این ژلها ممکن است در مواردی به تسکین درد عضلانی کمک کنند. البته هیچ شواهدی مبنی بر این که این ژل میتواند برای تمامی افراد مبتلا به فیبرومیالژیا مفید باشند، وجود ندارد، همچنین این ژلها در صورتی که شما دردی گسترده در تمام بدن خود داشته باشید، نمیتوانند موثر باشند.
فیزیوتراپی
انجام فیزیوتراپی به شما کمک میکند که کارایی بدن خود و کیفیت زندگی خود را بهبود دهید و به تدریج فعالیت خود را افزایش دهید. فیزیوتراپیست شما همچنین میتواند تکنیکها و راههایی برای ریلکس کردن خودتان، به شما آموزش دهد.
ماساژ و طب سوزنی
برخی از افراد مبتلا به فیبرومیالژیا معتقدند که انجام درمانهای جایگزین و مکمل مانند ماساژ و طب سوزنی به تسکین علائم آنها کمک میکند. درمانهایی مانند ماساژ و طب سوزنی میتوانند به طور موقتی، درد و ناراحتی را برطرف کنند، اما این روشها معمولا نتایج بلندمدت و دائمی در تسکین علائم بیمار ندارند.
ورزش
در صورتی که بدن شما درد دارد، به طور غریزی تمایل به انجام فعالیت ندارید و از ورزش کردن دوری میکنید. اما به خاطر داشته باشید که کمتحرکی و ورزش نکردن به خود خود موجب بروز مشکلات و عوارض ثانویه مانند ضعف عضلانی میشود. حفظ سطح فعالیت فیزیکی با انجام دادن ورزشهای هوازی و انجام ورزشهایی برای بهبود انعطافپذیری و قدرت عضلانی، از بروز عوارض ثانویه بیماری جلوگیری میکند. ورزش کردن همچنین به شما کمک میکند که خواب بهتری نیز داشته باشید.
کاردرمانی
انجام کاردرمانی به شما کمک میکند که فعالیتهای روزانهی خود را آسانتر انجام دهید و بدون شدیدتر کردن درد خود یا وارد کردن فشار مضاعف به بدن خود، از عهدهی کارهای خود بربیایید. متخصص کاردرمانی به شما میآموزد که کارهای خود را با چه روندی انجام دهید، نحوهی انجام برخی از کارها را تغییر میدهد و به شما میآموزد که چگونه از برخی وسایل یا دستگاههای کمکی استفاده کنید. در صورتی که در محل کار خود با مشکلی مواجه هستید، درمانگر شما میتواند توصیههایی به شما بکند تا با ایجاد تغییراتی در نحوهی انجام کارها، بهتر بتوانبد وظایف خود را انجام دهید.
برنامههای درمانی ترکیبی
برنامهی درمانی ترکیبی مانند بیوفیدبک و ریلکسیشن و مشاوره برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد دردهای مزمن میتواند به نحو موثری موجب کاهش درد بیماران شود. چگونگی بکارگیری این روشها در هر یک از بیماران متفاوت است و یک برنامهی درمانی خاص که بتواند برای همهی بیماران تاثیرگذار باشد، وجود ندارد.
رژیم غذایی مناسب برای فیبرومیالژیا
تا کنون ثابت نشده است که رژیم غذایی به خصوصی در درمان فیبرومیالژیا موثر باشد. اما ما توصیه میکنیم که با کنترل رژیم غذایی خود، وزن خود را در محدودهی متعادل حفظ کنید و سعی کنید رژیم غذایی سالم داشته باشید و مقدار زیادی از میوهها و سبزیجات مصرف کنید.
تغییر در سبک زندگی و درمانهای خانگی برای فیبرومیالژیا
در صورتی که شما به بیماری فیبرومیالژیا مبتلا هستید بسیار مهم است که به خوبی از خودتان مراقبت کنید. شما برای مراقبت از خودتان و بهبود سلامتی خود اقدامات مختلفی میتوانید انجام دهید، از جمله:
- کاهش استرس
- داشتن خواب کافی
- انجام دادن ورزش به صورت منظم
- داشتن روند کاری متعادل در انجام کارهای روزانه
- داشتن سبک زندگی سالم
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.