تنگی کانال نخاعی: علتها و درمان بدون جراحی
تنگی کانال نخاعی نوعی بیماری است که باعث تنگ شدن مجرای عبور نخاع بر اثر رشد اضافی استخوان یا بافتهایی نظیر غضروف میشود. کانال نخاع از یک یا چند قسمت زیر تنگ میشود:
- مجرای میانی ستون فقرات
- از قسمتی ازکانال که اعصاب از آن منشعب میشود.
- فاصله بین استخوانهای مهره
تنگی کانال نخاعی در زنان و مردان بالای پنجاه سال شایع است. افراد جوانتر ممکن است به صورت مادرزادی دچار تنگی کانال نخاعی باشند یا در اثر حادثه به این بیماری دچار شده باشند.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#cacaca”]
دکتر رئیس السادات با تشخیص علت دقیق و درست انواع مشکلات و دردهای ستون فقرات، مشکل تنگی کانال نخاعی شما را با روشهای مختلف فیزیوتراپی درمان میکند.[/alert]
علتها و دلایل تنگی کانال نخاعی
تنگی کانال نخاعی باعث تأثیر بر نخاع به دلیل کاهش فضای مورد نیاز نخاع میشود. اسکلت مجاور ستون فقرات هم به طرق زیر تحت تأثیر قرار میگیرد:
- رباط نخاعی ضخیمتر و سختتر میشود.
- استخوانها و مفاصل (غالباً در اثر آرتروز استخوان) بزرگتر میشوند؛ خارهای استخوان شکل میگیرد.
- دیسک ممکن است تورفته یا برآمده شود.
- مهرهها از جای خود لغزیده و خارج شوند.
خطرات احتمالی
خطرات احتمالی ناشی از تنگی کانال نخاع عبارتند از:
- پیری
- آرتروز (ساییدگی و پارگی آرتریت)
- آرتروز روماتیسمی
- بیماریهای مادرزادی
- تومور ستون فقرات
- جراحات بیماری پاژه (بیماری که بر استخوانها تأثیر دارد)
- زیاد بودن فلوراید در بدن
- تجمع کلسیم در رباطهای نزدیک ستون فقرات
علائم و نشانههای تنگی کانال نخاعی
ممکن است تنگی کانال نخاعی علامتی نداشته باشد یا علائم آن به مرور زمان خود را نشان داده و بدتر شوند. نشانههای تنگی کانال نخاعی عبارتند از:
- درد در ناحیه کمر و گردن
- بی حسی، ضعف و درد عضلات در ناحیه دستها و پاها
- سوزشی که به سمت پاها کشیده میشود.
- مشکل پاها، ضعف یا خواب رفتگی پاها
یک نوع از تنگی کانال نخاعی، سندرم دم اسبی است که بیماری بسیار خطرناک و جدی است و نیاز به درمان فوری دارد. این بیماری به دلیل فشار بر اعصاب قسمت پایینی کمر و ستون فقرات به وجود میآید. نشانههای این بیماری عبارتند از:
- عدم داشتن کنترل بر روده و مثانه
- مشکل در روابط جنسی
- درد، ضعف و از دست دادن حس در یک یا هر دو پا
در صورتی که یکی از علائم فوق را در بدن خود مشاهده کردید، بدون فوت وقت به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص بیماری تنگی کانال نخاعی
برای تشخیص علت تنگی کانال نخاع ، پزشک در مورد سوابق پزشکی شما سوالاتی پرسیده و معاینات فیزیکی انجام میدهد. پزشک ممکن است دستور انجام یک یا چند تست از آزمایشهای زیر را بدهد:
- عکسبرداری به وسیله اشعه ایکس
- عکسبرداریام – آر – آی، آزمایشی با استفاده از امواج رادیویی برای دیدن ستون فقرات
- توموگرافی محوری کامپیوتری (CAT): مجموعهای از عکسهایی مفصل و با جزئیات به وسیله اشعه ایکس
- میلوگرام، عکس برداری با استفاده از تزریق رنگ در ستون فقرات
- اسکن استخوان، آزمایشی است که با استفاده از مواد رادیواکتیو مشخص میکند، کدام قسمت استخوان شکسته یا در حال تغییر شکل است.
درمان بیماری تنگی کانال نخاعی
استراحت
جراح مغز و اعصاب یا جراح ستون فقرات ممکن است از شما بخواهد با کاهش فعالیتهای خود به کمرتان استراحت بدهید. استراحت با انجام تدریجی تمرینات ورزشی به بهبود کمر در برخی موارد کمک میکند. عموماً نیازی به استراحت مطلق نیست.
دارو
تنگی کانال نخاع در غالب اوقات در مرحله اول درمان میشود. داروها برای کاهش درد و تورم مورد استفاده قرار میگیرند. داروهای مسکن نظیر پاراستامول و کدئین برای کاهش درد استفاده میشوند. داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAID) مانند آسپیرین، ایبوپروفن و ناپروکسن درد، تورم و التهاب را کاهش میدهند. عوامل دارویی دیگر شامل کورتیکواستروئیدها (پریدنیزولون و کورتیزون) برای کاهش دردهای عصبی خاص (مثل پرگابالین) تجویز میشوند.
فیزیوتراپی
درمانهای غیر جراحی برای تنگی کانال نخاع شامل فیزیوتراپی میشود. فیزیوتراپی شامل موارد زیر است:
- کیسه یخ یا کیسه آب گرم
- سونوگرافی
- تحریک الکتریکی
- ماساژ
- آب درمانی
- پیلاتس
- کایروپراکتیک
- طب سوزنی
- درمان به وسیله مالش استخوانها و مفاصل
این درمانها باعث شل شدن عضلات و کاهش درد و ناراحتی میشود. آتل کمر یا شکم بند به تقویت کمر کمک کرده و مخصوصاً برای افرادی که دچار دیژنراسیون در بیش از یک ناحیه هستند مفید است.
کشش کمر. با وجود اینکه کشش کمر برای برخی بیماران مفید است ولی نتایج بسیار محدودی دارد. مدرک علمی که اثر بخشی کشش کمر را تأیید کند وجود ندارد.
طب سوزنی. طب سوزنی برای کاهش درد خفیف ناشی از تنگی کانال نخاع مفید بوده ولی با وجود اینکه میتواند بسیار بیخطر باشد هنوز از نظر علمی به عنوان درمان بلند مدت پذیرفته نشده است.
کایروپراکتیک. کایروپراکتیک که با مهارت انجام شود میتواند در تخفیف درد ناشی از علائم تنگی کانال نخاع مؤثر باشد. کایروپراکتیک در بیمارانی که دچار آرتروز یا فتق دیسک هستند باید با احتیاط انجام شود. دستکاری در ستون فقران میتواند باعث بدتر شدن علائم و ایجاد جراحات دیگر شود.
تمرینات ورزشی
فیزیوتراپیست به شما آموزش میدهد که چگونه قدرت، تحمل و انعطاف ستون فقرات خود را بهبود دهید. برخی از این تمرینات ورزشی به تقویت کمر و عضلات شکم کمک میکند تا بتوانند تکیه گاه کمر باشند. در اینجا به برخی تمرینات که میتواند به بهبود علائم ناشی از آرتروز ستون فقرات کمک کند اشاره شده است:
کشش عضلات پشت
با لمس کردن زمین به وسیله دستان و زانوها شروع کنید. با آزاد کردن سر و گرد کردن پشت، عضلات پشت کشیده میشود. بدن را ۱۵ تا ۳۰ ثانیه در همین وضع نگه دارید. با صاف کردن کمر به حالت اولیه خود برگردید. اکنون شکم خود را به سمت زمین و باسن را به سمت بالا فشار دهید. حدود ۱۵ تا ۳۰ ثانیه بدن را در این حالت نگه دارید. این تمرین را ۲ تا ۴ مرتبه تکرار کنید.
کشش عضلات شانه و قسمت فوقانی پشت
سر را با دید مستقیم در حالت نشسته یا ایستاده نگه دارید. دستان را به سمت سقف بالای سر برده و نفس را به سمت داخل بکشید (دم). سر را به سمت عقب کج نکنید. اکنون شانهها را بکشید به طوری که دست به پشت برسد. به صورت طبیعی نفس بکشید و موقعیت خود را برای ۱۵ تا ۳۰ ثانیه حفظ کنید. به حالت اولیه باز گردید. این تمرین را ۲ تا ۴ مرتبه تکرار کنید.
کشش قفسه سینه
به صورت نشسته یا ایستاده پاها را از هم باز کنید. سر را به صورت مستقیم بدون اینکه به سمت عقب کج کنید نگه دارید. نفس عمیقی بکشید و دستهای خود را به سمت طرفین به طوری که کف دست رو به بیرون باشد بکشید. باید کشش در قفسه سینه را احساس کنید. به صورت نرمال نفس را بیرون داده و این وضعیت را ۱۵ تا ۳۰ ثانیه نگه دارید. دستهای خود را به آرامی و همراه با بازدم ببندید. این تمرین را ۲ تا ۴ مرتبه تکرار کنید.
چرخش گردن
با چانهای صاف بنشینید یا بایستید. سر را به سمت چپ و سپس به سمت راست بچرخانید. سر را در هر سمت حدود ۱۵ تا ۳۰ ثانیه نگه دارید. برای هر طرف این حرکت را ۲ تا ۴ مرتبه تکرار کنید. سپس سر را طوری کج کنید که هر گوش به نزدیکی شانه همان سمت نزدیک شود. هر وضعیت را برای ۱۵ تا ۳۰ ثانیه حفظ کنید. برای هر طرف این تمرین را ۲ تا ۴ مرتبه تکرار کنید.
کشش پشت به سمت بالا
در حالی که دستهای خود را روی زمین قرار دادهاید روی شکم بخوابید. با فشار ساعد بر زمین قسمت بالایی پشت خود را بلند کنید. به عضلات شکم استراحت داده و به کمر بدون استفاده از عضلات کمر قوس بدهید. باسن و مفاصل ران را از روی زمین بلند نکنید. این وضعیت را برای ۱۵ تا ۳۰ ثانیه حفظ کنید و سپس به عضلات پشت استراحت بدهید. این تمرینات را ۲ تا ۴ مرتبه تکرار کنید.
تخته
روی یک تشک زانو زده و ساعدها را روی زمین قرار دهید. پاهای خود را به سمت عقب کشیده و تعادل بدن را روی شست پا حفظ کنید. عضلات شکم را فشرده کرده و بدن را در یک خط مستقیم قرار دهید. این وضعیت را برای ۵ ثانیه حفظ کنید. تمرین فوق را ۳ تا ۵ مرتبه تکرار کنید.
نشستن با تکیه بر دیوار
با پاهای باز و با فاصله، پشت به دیوار بایستید، سپس به آرامی و آهسته زانوها را خم کنید تا جایی که رانها موازی کف زمین شود مانند زمانی که روی صندلی مینشینید. بین ۵ تا ۱۰ ثانیه یا بیشتر این وضعیت را حفظ کنید. تمرین را ۳ تا ۵ مرتبه تکرار کنید.
تمرین سگ-پرنده
روی دستها و زانو بنشینید. عضلات شکم خود را فشرده کرده و پای راست را بلند کرده و مستقیم پشت سر خو بالا نگه دارید. برای ۶ ثانیه این وضعیت را حفظ کنید، سپس پا را پایین بیاورید. ۸ تا ۱۲ مرتبه حرکت را تکرار کنید. سعی کنید پای خود را ۱۰ تا ۳۰ ثانیه بالا نگه دارید. برای کشش بیشتر، سعی کنید به طور همزمان با کشش پا دست مخالف را هم بالا نگه دارید.
ایستادن با پای بالا نگه داشته شده
با پشت صاف قسمت پشتی صندلی را بگیرید. کمی زانوی خود را خم کرده و به آرامی پای خود را از بغل بالا برده و چند سانتیمتر از زمین بالاتر نگه دارید. سپس آن را به حالت اولیه خود برگردانید. حالا با حفظ وضعیت صحیح بدن، همان پای خود را با زاویه ۴۵ درجه از کنار باز کنید. این تمرین را برای هر پا ۱۰ تا ۱۵ مرتبه تکرار کنید.
تزریق کورتیکواستروئید
در موارد حاد، ممکن است برای بیمار تزریق کورتیکواستروئید در کانال ستون فقرات تجویز شود. ممکن است این تزریق همراه با تزریق اپیدورال باشد. بی حسی موضعی در اطراف اعصاب فشرده شده تزریق میشود (تزریق غلاف عصبی ترانس فورمینال) که هم ارزش درمانی و هم ارزش تشخیصی دارد.
آتل بندی قسمت پایین کمر
آتل کمری یا شکمبند، حرکتپذیری ناحیه کمر بیمار را تقویت میکند. این روش معمولاً برای بیماران با عضلات ضعیف شکم یا بیماران مسن که در چند قسمت از ستون فقرات خود دیژنراسیون دارند مورد استفاده قرار میگیرد.
عمل جراحی
تنگی کانال نخاعی حاد ممکن است به عمل جراحی نیاز داشته باشد. اعمال جراحی متعددی برای کاهش فشار بر نخاع و اعصاب و همچنین کمک به تقویت ستون فقرات وجود دارد. مرسومترین عملهای جراحی، عمل کاهش فشار لامینِک تومی، لامینوتومی و عمل ستون فقرات است.
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.