علت و درمان گرفتگی، اسپاسم و خشکی عضلات ران پا

گرفتگی عضلات ران پا یکی از مشکلات بسیار شایع خصوصا در بین زنان باردار، افراد مسن و افرادی است که فعالیت ورزشی دارند. انقباض ناگهانی عضلات، خصوصا عضلات ساق پا، موجب بروز درد شدیدی در پا می‌شود. این درد ممکن است تنها چند ثانیه طول بکشد و یا تا ۱۰ دقیقه ادامه داشته باشد. شما می‌توانید با رعایت نکاتی، از بروز گرفتگی عضلات ران پا جلوگیری کنید. همچنین در صورت بروز گرفتگی، می‌توانید با انجام برخی اقدامات مانند حرکت دادن پا و ماساژ، این مشکل را برطرف کنید.

کلیدی‌ترین نکته در مورد مشکلات مربوط به گرفتگی‌های عضلانی، پیشگیری از بروز آن‌ها است. اولین قدم در درمان گرفتگی‌ها این است که عضله‌ی مورد نظر تا حدی کشش داده شود که به طول اولیه خود (قبل از انقباض) بازگردد تا چرخه‌ی گرفتگی شکسته شود و فاز حاد اسپاسم برطرف شود. درمان‌هایی که در مراحل بعدی انجام می‌شوند، به علت اصلی بروز گرفتگی عضلانی بستگی دارند. در مواردی که عضلات آسیب دیده‌اند یا دچار کشیدگی شده‌اند، ممکن است برای رفع درد، به صورت موقتی از داروهای ضدالتهاب و مسکن استفاده شود.

متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر رئیس السادات از طریق تکنیک‌های مختلف فیزیوتراپی مانند ورزش‌های مخصوص، ماساژ، الکتروتراپی، مگنت‌تراپی و شاک‌ویو‌تراپی، اوزون‌تراپی به تسکین درد ناشی از اسپاسم ماهیچه پای شما کمک می‌کنند و اگر علت ریشه‌ای برای مشکل اسپاسم و گرفتگی عضلات پای شما وجود دارد، با درمان علت، به رفع بنیادی مشکل گرفتگی عضله پای شما کمک می‌کنند. جهت مشاوره یا رزرو نوبت می‌توانید با ما از طریق شماره ۰۲۱۲۲۱۱۹۹۴۸–۰۲۱۲۲۱۱۹۹۴۶ در تماس باشید.  [/alert]

علل بروز گرفتگی عضلات

علل بروز گرفتگی عضلات ران پا عبارتند از:

کم آبی بدن

در صورتی که به طور مکرر به گرفتگی عضله دچار می‌شوید، لازم است که توجه کنید که چقدر آب و مایعات مصرف می‌کنید. مطمئن شوید که در طول هر روز، به اندازه کافی آب می‌نوشید.

کمبود مواد معدنی

وجود تعادل الکترولیت (کلسیم، سدیم، پتاسیم، منیزیم) در بدن برای پیشگیری از بروز گرفتگی عضلانی و منقبض و شل شدن طبیعی عضلات لازم و ضروری است. با این حال شما نباید با مصرف مکمل‌های حاوی این مواد، خوددرمانی کنید. مصرف بیش از حد مکمل‌ها، در حالی که نیازی به آن ندارید، به بدن شما آسیب می‌زند. توصیه ما به شما این است که رژیم غذایی متنوعی داشته باشید و انواع سبزیجات و میوه‌هایی با رنگ‌های مختلف را مصرف کنید. در رژیم غذایی خود سبزیجات دارای برگ و انواع میوه از جمله موز را قرار دهید تا تمامی این الکترولیت‌ها به میزان کافی به بدن شما برسند.

عوارض مصرف برخی داروها

برخی از داروها مانند استاتین و فوروزماید می‌توانند باعث گرفتگی عضلانی شوند. نشانهی  بروز این مشکل این است که گرفتگی عضلانی به صورت ناگهانی و دقیقا بعد از مصرف داروی جدید رخ می‌دهد.

کشش ندادن عضلات به حد کافی

هر روز زمانی را برای انجام دادن حرکات کششی اختصاص دهید. برای مثال می‌توانید بعد از گرم کردن مختصر بدن خود یا بعد از دوش گرفتن کمی حرکات کششی انجام دهید. عضلات شما در عین حال که باید قوی باشند، لازم است به اندازه کافی انعطاف‌پذیر نیز باشند. برای این منظور لازم است هر روز پس از کمی گرم کردن، عضلات خود را کشش دهید.

فشار مضاعف به عضلات

اگر بیش از حد معمول تمرین کنید و عضلات خود را بیش از حد خسته کنید، این روند می‌تواند باعث بروز گرفتگی‌های عضلانی شود. سعی کنید با ریتم و شدت متعادل و مناسب تمرین کنید.

مشکل در گردش خون

در صورتی که گرفتگی عضله‌ی شما با راه رفتن بدتر می‌شود، احتمالا علت گرفتگی، مشکل در گردش خون بدن است. برخی از مشکلات گردش خون موجب بروز دردی می‌شود که مشابه با گرفتگی عضله است. در صورتی که گرفتگی عضله با راه رفتن بدتر می‌شود و یا با گذشت زمان بهبود پیدا نمی کند، لازم است در اولین فرصت به فیزیوتراپیست مراجعه کنید.

استفاده از کفش نامناسب

یکی از علل گرفتگی عضلات پا که البته کمتر شایع است، پوشیدن کفش نامناسب می‌باشد. در صورتی که دچار گرفتگی عضلات پا شده‌اید ممکن است علت آن تغییر دادن کفشی باشد که می‌پوشید، خصوصا اگر قبلا کفش ساده می‌پوشیدید و کفش‌های جدید شما پاشنه بلند هستند.

درمان گرفتگی عضلات ران پا

راه‌های ساده‌ای برای کنترل گرفتگی عضلات ران پا وجود دارند:

• اگر گرفتگی پا زمانی که دراز کشیده‌اید یا در تخت خوابیده‌اید اتفاق افتاد، کافی است بلند شوید و روی پایی که دچار گرفتگی شده است وزن بیاندازید. گاهی اوقات همین کار ساده برای جلوگیری از گرفتگی پا کفایت می‌کند.
• برای افزایش گردش خون در عضله و همچنین شل کردن عضلات، می‌توانید از کمپرس گرم استفاده کنید. غوطه‌ور کردن پا در آب گرم حاوی سولفات منیزیم نیز برای رفع گرفتگی پا مفید است.
• در صورتی که درد پا نسبت به درمان مقاوم است و به آسانی بهبود پیدا نمی‌کند، می‌توانید از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوبروفن استفاده کنید.
• همچنین می‌توانید کشش‌های ساده‌ی عضلات ساق پا و کف پا را انجام دهید.

فیزیوتراپی

در فیزیوتراپی از مدالیته‌های درمانی مختلفی از جمله سرمادرمانی و گرمادرمانی، الکتروتراپی با TENS، اولتراسوندتراپی، درمان با لیزر سرد، مگنت‌تراپی، شاک‌ویو‌تراپی برای کاهش درد و تورم عضله، اسپاسم عضلانی، بهبود کارایی و عملکرد عضلانی، افزایش گردش خون در ناحیه آسیب دیده و سایر اقدامات درمانی استفاده می‌شود.

پای خود را ماساژ دهید یا ماساژ تخصصی دریافت کنید

ماساژ‌تراپی یکی از موثرترین راه‌ها برای رفع گرفتگی عضلات است. چرا که موجب افزایش جریان خون در بافت‌های عضلانی می‌شود. انجام دادن ماساژ همراه با کشش دادن عضله  می‌تواند به سرعت درد ناشی از گرفتگی و اسپاسم عضله را برطرف کند و انقباض عضلات را آزاد کند.

کشش ساده‌ی ساق پا

این حرکت کشش ساق برای دونده‌ها زیاد استفاده می‌شود. این حرکت را باید بدین صورت انجام دهید:

1. بایستید و کف دستان خود را روی دیوار بگذارید و بازوی خود را صاف کنید.
2. پایی که دچار گرفتگی شده است را یک قدم عقب‌تر قرار دهید.
3. به سمت جلو بدن خود را متمایل کنید و پای دیگر خود را خم کنید تا کشش را در پشت پای ساق خود حس کنید. در این حرکت علاوه بر ساق پا، در پشت ران نیز احساس کشش می‌کنید.

کشش عضلات همسترینگ

زمانی که نشسته‌اید این حرکت کششی را انجام دهید:

1. پاهای خود را به سمت جلو کاملا صاف کنید.
2. انگشتان پایی که دچار گرفتگی شده است را به سمت بالا بگیرید تا عضلات پشت ران درگیر شوند.
3. یک حوله دور پای خود بپیچید و دو طرف آن را با دستان خود بگیرید.
4. با کمک دستان خود پا را در همان حالت صاف به سمت بالا ببرید تا جایی که کشش را در پشت ران خود حس کنید.

کشش عضلات چهارسر ران

در صورتی که عضلات جلوی ران شما دچار گرفتگی شده است، باید عضلات چهارسرران خود را کشش دهید. یک حرکت کششی بسیار موثر به این منظور وجود دارد که می‌تواند گرفتگی را برطرف کند.

• برای کشش عضله‌ی جلوی ران که دچار گرفتگی شده است. بایستید و پایی که دچار گرفتگی شده است را خم کنید و سعی کنید پای خود را تا جای ممکن به کشاله ران خود نزدیک کنید. در صورتی که می‌توانید پای خود را در دستانتان بگیرید و آن را به کمک دست به کشاله ران نزدیک‌تر کنید.
• مطمئن شوید که زانوی شما با عضلات جلوی ران همراستا باشد تا به عضلات و تاندون‌های زانوی خود آسیب نزنید.
• شما می‌توانید با دست دیگر خود، عضلات پشت ران را ماساژ دهید.
• پای خود را بسیار آرام کشش دهید و بیش از حد به عضلات و تاندون‌های خود فشار وارد نکنید. تنها در صورتی کشش عضله را بیشتر کنید که حس کردید کمی از گرفتگی عضله آزاد شده است.
• در بین دفعاتی که این حرکت کششی را انجام می‌دهید، کمی راه بروید تا یه شل شدن عضلات کمک کنید.

پیشگیری از گرفتگی عضلات ران پا

برخی از روش‌های پیشگیری از گرفتگی عضلات ران پا عبارتند از:

• به اندازه‌ی کافی آب و مایعات مصرف کنید. (بدن خود را هیدراته نگه دارید)
• هر روز حرکات کششی انجام دهید، خصوصا قبل از شروع تمرینات ورزشی
• از مصرف الکل خودداری کنید.
• رژیم غذایی متعادلی داشته باشید که حاوی منابع کافی کلسیم، پتاسیم و منیزیم باشد.
• سطح فعالیت خود را همیشه به طور تدریجی و آهسته افزایش دهید.

به طور کلی در صورتی که گرفتگی عضلات ران تنها به صورت مقطعی باشد، می‌توانید خودتان آن را کنترل و برطرف کنید. با این حال اگر گرفتگی پا به طور مکرر رخ می‌دهد، درد آن بسیار شدید است و یا فکر می‌کنید گرفتگی عضلات شما ممکن است به یکی از داروهایی که مصرف کرده‌اید مرتبط باشد، لازم است به پزشک مراجعه کنید. در تمامی موارد گفته شده، گرفتگی عضلات می‌تواند نشان‌دهنده‌ی وجود یک مکل احتمالی باشد که به رسیدگی پزشکی نیاز دارد.