علت و درمان صدا دادن و تق تق زانو
تقتق کردن زانو ممکن است یک صدای بیزیان و یا از علائم وجود یک مشکل تهدیدکننده در زانو باشد. مشکلات زانو بهطورکلی میتواند بسیار ناتوانکننده باشد و با بالاتر رفتن سن نیز افزایش یابد. زانوهای ما واقعاً ضربهپذیر هستند چرا که علاوه بر اینکه به ما در حرکت کردن کمک میکنند بلکه وزن بدن را نیز تحمل میکنند. دلایل بسیاری برای تقتق کردن و صدا دادن زانو وجود دارد و توجه کردن به صدای تق تق کردن زانو جهت تعیین اینکه چه موقع زمان این شده که به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید، مهم است.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#cacaca”]
چندین عامل میتوانند موجب زانودرد و حتی به وجود آمدن صدای تقتق در زانو شوند. کریپتوس نام دیگری است که برای تقتق زانو از آن استفاده میگردد که به معنای صدا دادن مفاصل به علت ترکیدن چیزی در زانو، ترکخوردگی یا شکستگی زانو میباشد. اگر صدا دادن زانو همراه با درد نباشد، معمولاً به علت حبابهای گاز درون مفصل است که هر چند وقت یکبار میترکند. همچنین تقتق زانو میتواند بر اثر پارگی رباط یا تاندونهای مفاصل نیز روی دهد. این عاملهای ایجادکنندهی صدا در زانو خیلی نگرانکننده نیستند. وقتی صدا داشتن زانو توأم با درد باشد، شما باید به دنبال کمکهای پزشکی باشید، چرا که ممکن است یک مشکل جدیتری علت آن باشد. جهت مشاوره و آگاهی از علت و درمانهای موجود برای مشکل صدا دان زانوی خود یا رزرو نوبت، میتوانید با شمارههای ۰۲۱۲۲۱۱۹۹۴۶ – ۰۲۱۲۲۱۱۹۹۴۸ در تماس باشید.[/alert]
دلایل تقتق کردن، صدا دادن، خرت خرت و قرچ قرچ کردن زانو
آسیبدیدگی رباط صلیبی جلویی
آسیبدیدگی ACL یا آسیبدیدگی رباط صلیبی جلویی، کشیدگی بیش از حد یا پارگی قسمت رباط صلیبی جلوی زانو میباشد. پارگی ممکن است جزئی یا کامل باشد. آسیبدیدگی ACL از پیچخوردگی ناگهانی زانو، کاهش سرعت زانو کاهش یافتن ناگهانی سرعت در زانو، وارد شدن ضربه به زانو یا حتی از خم کردن خیلی زیاد پا به سمت عقب ناشی شود. آسیبدیدگیهای رباط صلیبی جلویی، با بروز تورم، درد فوری در زانوی آسیبدیده و نیز تقتق کردن زانو متمایز میشوند.
آسیبدیدگی رباط جانبی داخلی (MCL)
آسیبدیدگی MCL یا آسیبدیدگی رباط جانبی داخلی، موجب رگ به رگ یا پاره شدن این رباط میگردد. رباط جانبی داخلی، نواری از بافتها است که در درون زانو قرار دارد. این نوار، استخوان ران را به استخوان ساق پا متصل میکند. پیچ خوردن ناگهانی پا میتواند موجب آسیبدیدگی رباط جانبی داخلی شود. علائم و نشانههای بارز این عارضه شامل تورم زانوی آسیبدیده، وجود بیثباتی در پای آسیبدیده، وجود درد در قسمت داخلی زانو، صدا دادن زانو، دشواری در خم کردن پا و مانند آن میباشد.
پارگی غضروف و مینیسک
اگر زانو شما تقتق میکند و اکنون در آن احساس درد دارید، پارگی مینیسک ممکن است یکی از دلایل آن باشد. مینیسک غضروفی است که بالشتک میان استخوان ران و استخوان درشتنی می باشد. وارد شدن آسیبدیدگیهای مختلف میتواند موجب پارگی مینیسک شود. وقتی مینیسک پاره شود، ممکن است قطعات کوچکی از غضروف در زانو گیر کنند و موجب تقتق کردن زانو گردد. تکههای غضروف آمادگی حرکت کردن در اطراف مفصل را دارند که این حرکت منجر به بروز زانودرد گاهوبیگاه و تقتق زانوی آسیبدیده میشود.
نرمی کشکک
عارضه نرمی کشکک، آماس و التهاب غضروف در پشت کاسهی زانو میباشد. عارضه نرمی کشکک زانو در میان بانوان بیشتر از مردان است. این عارضه نوجوانان و جوانان ورزشکار و سالم را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. درمان صدا دادن زانو شامل استراحت دادن به زانوی آسیبدیده و پرهیز از استفادهی زانو در کارهای سخت میشود.
زانوی دوندگان
وقتی زانو تقتق میکند و احساس درد دارید، ممکن است که به عارضه زانوی دوندگان مبتلا شده باشید. زانوی دوندگان یک اصطلاح پزشکی است که جهت توصیف چندین عارضه که موجب بروز درد در اطراف کشکک زانو میشود بکار میرود، این عارضهها شامل، نرمی کشکک زانو (کندرومالاسی)، سندرم نوار ایلیوتیبیال، سندرم درد جلوی زانو و مانند آن میباشد. زانوی دوندگان با نشستن طولانیمدت یا دویدن و پیادهروی طولانیمدت بدتر میشود. در این عارضه، کشکک زانو بر روی استخوان ران سائیده میشود که این اتفاق موجب میشود که در هنگام حرکت کردن، احساس ناخوشایند و آزاردهندهای داشته باشید.
آرتروز
آرتروز زانو، نوعی فرسودگی و پارگی مخرب غضروف است. این عارضه معمولاً افراد بالای ۵۰ سال را تحت تأثیر قرار میدهد و با گذشت یک زمان طولانی، به تدریج ایجاد میگردد. ازآنجا که با بالا رفتن سن، غضروف نازکتر میشود، سطح مفصل زبر و خشن میگردد و در میان مفاصل استخوانها اصطکاک به وجود میآید که منجر به صدادار شدن زانو میشود.
سندرم پلیکا
در بعضی افراد، یک بافت غیرضروری در اطراف زانو (سندرم پلیکا) ایجاد میشود و میتواند در قسمتهایی از زانو گرفتار گردد و موجب بروز صدایی در زانو شود که شما آن را میشنوید.
بیثباتی کشکک زانو
کشکک یا کاسهی زانو در شیاری در جلوی استخوان فمور (استخوان ران) قرار میگیرد. کشکک باید به طور کامل درون شیار بنشیند. گاهی به دلیل بیثباتی کشکک، کشکک زانو به یک سمت متمایل میشود و یا گاهی نیز کاملاً به بیرون از شیار سرمی خورد.
درمان تقتق زانو
تمریناتی جهت رفع تقتق زانو
اگر فیزیوتراپ انجام تمرینات ورزشی را به شما پیشنهاد داد، بهترین روش برای تقویت عضلهی چهار سر ران میباشد، چرا که عضلاتی که از کنار استخوان ران میگذرند، بهتر میتوانند از زانو حمایت کنند.
- تمرینات عضله چهار سر ران
- تقویت عضلات همسترینگ (زردپی پشت زانو)
- اسکوات کشالهی ران یا کشش چمباتمه داخل ران
درمان عوامل زمینهای
درمان آسیبدیدگی رباط صلیبی جلویی (ACL)
درمان آسیبدیدگی ACL شامل، استراحت، کیسهی یخ، فشار و بالا نگهداشتن پای آسیبدیده میباشد. موفقیت در درمان بهشدت آسیبدیدگی، میزان بیثباتی و همچنین شیوهی زندگی فرد آسیبدیده بستگی دارد.
درمان آسیبدیدگی رباط جانبی داخلی (MCL)
درمان آسیبدیدگی MCL معمولاً حدود ۶ هفته زمان میبرد. در آسیبدیدگی درجه اول تا سوم، همزمان با بیحرکت کردن زانو، باید به کاهش التهاب زانو توجه نمود. استراحت در بستر، استفاده از کیسهی یخ و همچنین بالا نگهداشتن پای آسیبدیده مؤثر خواهد بود. برای برطرف نمودن درد، مسکنهای بدون نسخه توصیه میشود. بریسها (زانوبندها) در حالی که کاملاً از زانو حمایت میکنند، به شما اجازه خواهند داد تا زانو را به سمت جلو و عقب حرکت دهید. معمولاً توصیه میشود که پای آسیبدیده را حدود ۷۲ ساعت بدون حرکت حفظ کنید. فیزیوتراپی میتواند بخشی از روند رفع درد باشد.
درمان پارگی غضروف و مینیسک
ابتدا باید درمان احتیاطی آغاز شود که شامل استراحت در بستر، استفاده از کیسهی یخ، فشار و بالا نگهداشتن زانوی آسیبدیده میباشد. داروهای مسکن، غیراستروئیدی و ضدالتهاب به کاهش میزان درد و التهاب کمک خواهند کرد.
درمان آرتروز زانو
بسته به نوع آرتروز، داروهای مسکن، غیراستروئیدی و داروهای ضدالتهاب، داروهای ضد روماتیسمی، و کورتیکواستروئید، تجویز میشود. فیزیوتراپی با تقویت ماهیچههای اطراف زانوی آسیبدیده و با حفظ حتیالامکان دامنهی حرکتی نقش مهمی در درمان آرتروز بازی میکند، غالباً بریس و آتل نیز برای درمان تجویز میشود.
درمان نرمی کشکک
مسکنهای بدون نسخه به منظور کنترل درد و انجام فیزیوتراپی به منظور تقویت ماهیچههای اطراف زانو توصیه میشوند. یکی دیگر از درمانهای در دسترس که درد را کاهش میدهد تیپینگ کشکک زانو (بستن کشکک زانو به وسیله نوارهای چسبنده) است.
درمان زانوی دوندگان
روش درمانی رایس (RICE) نیز به منظور درمان زانوی دوندگان تجویز میشود. داروهای ضدالتهاب به کاهش التهاب و تورم زانوی آسیبدیده کمک خواهند کرد و مسکنها نیز به کنترل درد کمک میکنند. فیزیوتراپی که شامل، تمرینهای تقویتی و کششی برای گروه عضلانی چهار سر ران میباشد نیز نقش مهمی در درمان دارد.
پیشگیری از تقتق زانو
اکنون شما علل بالقوه ایجاد کننده این عارضه و تمرینات رفع کننده تقتق زانو را میشناسید. در اینجا به چند راهکار دیگری که به متوقف شدن تقتق زانو کمک میکنند اشاره شده است.
- به وسیله ورزش و تمرینات کششی زانوهای خود را تقویت کنید.
- با تکیه دادن و نگهداشتن پا بر روی زمین به درستی چمباتمه بزنید.
- همیشه قبل از هر گونه فعالیت فیزیکی بدن خود را گرم کنید.
- بهبود حرکت باسن
- بهبود حرکت مچ پا
- فعالسازی عضلات باسن یا سرینی
- از غلتک فومی برای کار کردن بر روی بافتهای نرم نقاط ماشهای استفاده کنید.
- نحوی پریدن صحیح را به شکلی که زانوها در هنگام فرود آمدن کمی خم باشند و مستقیم نباشند را یاد بگیرید.
- غذای سالم مصرف کنید، غذایی که مصرف میکنید میتواند به لغزندگی مفاصل کند.
- فعالیتهای که موجب بروز درد میشوند را انجام ندهید.
- کفی و کفش طبی مناسب به پا کنید.
عرض سلام خدمت آقای دکتر
گاهی اوقات موقع راه رفتن زانوهام تق تق صدا میده ولی دردی نداره ،نگران بودم ، با مطالعه مطالب شما خیالم راحت شد ، ممنون از مطالب مفید و راهنماییهاتون .