دیسک کمر: علت، علایم و درمان
بیماریهای موجود در دیسک مهرههای کمری یکی از عمدهترین علل شایع کمردردها محسوب میشوند. برآمدگی، بیرونزدگی، پاره شدن، یا تحتفشار قرار گرفتن دیسک منجر به ایجاد اختلال در دیسکهای مهرهای میشود.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#cacaca”]
دکتر رئیس السادات از طریق روشهای مختلف فیزیوتراپی به شما کمک خواهند کرد تا عوارض فتق یا پارگی دیسک کمر شما بهبود یابد. نهتنها درد آزاردهنده شما کاهش مییابد بلکه توانایی شما برای انجام فعالیتها نیز افزایش خواهد یافت. همچنین با آموزشهایی که شما یاد خواهید گرفت، از آسیبهای احتمالی بیشتر در آینده جلوگیری به عمل خواهد آمد. دکتر رئیس السادات بر اساس شرایط بیماری شما، سابقه پزشکی و نوع تشخیص بیماری بهصورت منحصربهفرد برای شما برنامه درمانی را طرحریزی خواهند کرد.[/alert]
علتها و دلایل
دیسکها در اثر آسیب دیدن ناحیه کمر نیز دچار اختلال میشوند؛ علت دیسک کمر میتواند در اثر عوامل زیر رخ دهد: کشیدگی و یا تحتفشار قرار گرفتن ناحیه کمر در اثر بلند کردن نادرست اجسام سنگین. گاهی اوقات یک حرکت چرخشی ناگهانی و یا حتی یک عطسه میتواند باعث بیرونزدگی دیسک گردد. انجام فعالیتهای تکراری که بر کمر فشار وارد میکنند و همچنین بلند کردن ناصحیح اجسام، ارتعاش بدن برای مدت طولانی و یا صدمات ناشی از فعالیتهای فرزشی نیز میتواند منجر به بیماریهای دیسک کمر گردند.
عوامل خطرساز
عوامل خطری که شما نمیتوانید تغییر دهید:
- افزایش سن
- جنسیت (مذکر بودن)
- داشتن سابقه مصدومیت، فتق دیسک و یا عمل جراحی.
عوامل خطری که میتوانید آنها را تغییر دهید:
- شغل و سایر فعالیتهای شما
که ممکن است شامل فعالیتهای زیر باشد:
- نشستنهای طولانیمدت.
- بلند کردن یا کشیدن اشیاء سنگین.
- خم شدن یا تابیدن مکرر.
- فعالیتهای بدنی سنگین.
- حرکتهای تکراری.
- قرار گرفتن در معرض ارتعاشات ثابت (مانند رانندگی).
- ورزش نکردن بهطور منظم، انجام ورزشهای شدید برای یک مدت طولانی و یا شروع به ورزش با شدت زیاد پس از مدتی بیتحرکی.
- سیگار کشیدن. نیکوتین و سایر سموم ناشی از سیگار کشیدن میتواند دیسکهای ستون فقرات را از دریافت مواد مغذی لازم از خون، محروم نماید، این امر احتمال آسیب دیسکها را افزایش میدهد.
- اضافهوزن داشتن. وزن اضافی بدن (بهخصوص در ناحیه شکم) میتواند فشار وارده بر مهرههای کمر را افزایش دهد، اگرچه این موضوع بهطور صد در صد به اثبات نرسیده است.
علائم و نشانهها
علائم دیسک کمر میتواند شامل موارد زیر باشد:
- درد تیز (بجای درد مبهم)
- بهطورمعمول، درد بهصورت دوجانبه در خط کمربند در پشت ظاهر میشود.
- درد بیشتر ارجاعی (دردی که دورتر از بافت آسیبدیده ایجاد میشود) است تا رادیکیولا
- معمولاً بهصورت متناوب در دورههای زمانی مختلف درد به سراغ بیمار میآید.
- درد بیشتر در ناحیه پایین کمر و باسن (ناحیه گلوتئال) منتشر میشود.
- درد با خم شدن، چرخش، نشستن و یا ایستادن طولانیمدت بدتر میشود.
- درد در موقعیت خوابیده کاهش مییابد.
- پس از آسیب ممکن است درد بهصورت ناگهانی و یا بهصورت تدریجی ظاهر گردد.
تشخیص
پزشک برای تشخیص بیماریهای دیسک کمر آزمونهای متفاوتی را ممکن است انجام دهد، ازجمله:
- بررسی طبیعی بودن راه رفتن بیمار
- بررسی وضعیت قرارگیری صحیح اندامها
- دامنه حرکتی کمر
- انجام آزمون بالا بردن پا: مثبت بودن آن نشاندهنده آسیب ریشههای عصبی میباشد.
- معمولاً نتیجه آزمون کشش ریشههای عصبی منفی است.
آزمونها
مواردی همچون دردهایی با منشأ آسیبهای غیر فیزیکی، دردهای غیرمعمول، دردهای مداوم و سن بالاتر از ۵۰ سال، باعث میشود پزشک آزمونهای آزمایشگاهی را برای بیمار در نظر بگیرد، این آزمایشها میتواند شامل موارد زیر باشند:
- شمارش کامل سلولهای خونی
- سرعت رسوب گلبول قرمز
- سطح آلکالین و اسید فسفاتاز
- سطح کلسیم خون
- الکتروفورز پروتئینهای خون
درمان
داروها
به نظر میرسد سالیسیلاتها، استامینوفن و داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، در کاهش دردهای ناشی از بیماریهای دیسک کمر مؤثر هستند.
تزریق آستروئید اپیدورال نیز یک گزینه درمانی رایج برای اشکال مختلف درد کمر و پا محسوب میشود. تزریق آستروئید اپیدورال میتواند دارو را بهطور مستقیم (و یا بسیار نزدیک) به منبع درد انتقال دهد.
ماساژ درمانی
اگر ماساژ درمانی بهطور منظم و صحیح برای بیمار انجام شود، میتواند دردهای مزمن را تسکین دهد. ماساژ درمانی شامل مواردی همچون مالش، ورز دادن و دستکاری بافتهای پشت بدن میشود. این حرکات باعث افزایش جریان خون در ناحیه موردنظر میشوند، درنتیجه، اکسیژن و مواد مغذی بیشتری به عضلات خواهد رسید. همچنین افزایش جریان خون در ناحیه آسیبدیده باعث میشود، مواد زائد تجمع یافته در بافت سریعتر دفع گردند.
طب سوزنی
طب سوزنی میتواند باعث آزاد شدن اندورفین به جریان خون شود. به زبان ساده، اندورفین، مسکن طبیعی بدن میباشد. بهاینترتیب، آزاد شدن اندورفین به در خون باعث میشود درد شما کاهش یابد.
فیزیوتراپی برای فتق یا بیرونزدگی دیسک
فیزیوتراپی اغلب نقش مهمی در بهبود فتق دیسک بازی میکند. روشهای آن نهتنها درد را فوراً تسکین میدهند بلکه شما را آماده میسازد تا از ایجاد آسیبهای، آتی مصون بمانید. برنامه فیزیوتراپی معمولاً با درمانهای منفعل یا غیرفعال آغاز میشوند. اما زمانی که بهبود یافتید، با انجام تمرینات فعال، عضلات شما تقویتشده و جلوی آسیبهای آینده، گرفته خواهد شد. دکتر رئیس السادات بر اساس شرایط و بیماری شما، برنامه درمانی منحصر به خودتان را طرحریزی میکنند تا به بهترین وجه ممکن، شرایط شما بهبود یابد.
فیزیوتراپی غیرفعال
ماساژ عمقی بافتها
بیش از ۱۰۰ نوع ماساژ وجود دارد، اما ماساژ عمقی بافتها یک گزینه ایدئال برای درمان فتق دیسک محسوب میشود. به کمک این روش درمانی فشار وارده بر کمر کاهش مییابد. همچنین تنش و اسپاسمهای عمیق عضلانی برطرف میشوند. این تنش و اسپاسمهای موجود در ناحیه آسیبدیده، دامنه حرکتی کمر را محدود میسازند.
گرما و سرما درمانی
سرما و گرما درمانی مزایای متعددی در طب فیزیکی دارند. دکتر رئیس السادات با انتخاب بهترین شیوه درمانی، بهترین نتیجه را برای شما به ارمغان خواهند آورد. ممکن است دکتر رئیس السادات بهمنظور افزایش جریان خون در بافت موردنظر از گرمادرمانی استفاده نمایند. افزایش جریان خون کمک میکند از طریق انتقال اکسیژن و مواد مغذی اضافی، ناحیه آسیبدیده التیام یابد. همچنین افزایش جریان خون باعث میشود مواد زائد تجمع یافته در عضلاتی که دچار اسپاسم شدهاند، راحتتر دفع گردد.
تحریک الکتریکی اعصاب (TENS)
دستگاه TENS با استفاده از جریان الکتریکی به تحریک عضلات میپردازد. این درمان تهاجمی به نظر میرسد ولی واقعاً دردناک نیست. الکترودهای مخصوصی به پوست شما متصل میشوند، سپس دستگاه TENS جریان کم الکتریکی را به نقاط حساس موجود در مسیر عصبی، ارسال میکند. TENS اسپاسمهای عضلانی را کاهش میدهد و بهطورکلی باعث آزاد شدن اندورفین میشود، که باعث میشود درد بهصورت طبیعی کاهش یابد.
کشش
هدف از کشش، کاهش اثرات ناشی از نیروی گرانش بر روی ستون فقرات است. از این طریق بهآرامی استخوانها از هم فاصله میگیرند که در پی آن فتق دیسک کاهش مییابد. برای قیاس بهتر میتوان از مثال زیر کمک گرفت. اگر تایر ماشین شما پنچر باشد، تایر شما بر روی زمین جمع خواهد شد، هنگامیکه به کمک جک سطح ماشین را بالا میآورید، فشار از روی لاستیک برداشتهشده و تایر به حالت اولیه خود بازمیگردد. این روش درمانی میتواند هم در مهرههای گردنی و هم در مهرههای کمری استفاده گردد.
تکنیکهای فیزیوتراپی
در زیر چند نمونه از تکنیکهای فیزیوتراپی برای درمان فتق دیسک معرفی میگردند:
تکنیک مسدود کردن لگن
دکتر رئیس السادات با استفاده از تکنیک مسدود کردن لگن اقدام به درمان علائم فتق دیسک میکنند. در این روش از بالشتکهای بادی در زیر هر لگن استفاده میشود. با کمک تمرینات ورزشی سبک سعی میشود علائم بیمار بهبود یابد. این کار باعث میشود نیروهای مکانیکی وارده بر ستون فقرات اصلاحشده و فشار موجود بر مهرهها کاهش یابد.
تکنیک خم کردن- کشش
با استفاده از تکنیک خم کردن- و کشش میتوان علائم فتق دیسک را کاهش داد. در این روش با استفاده از یک تخت مخصوص بهآرامی ستون فقرات تحت کشش قرار میگیرد. دکتر رئیس السادات درحالیکه ستون فقرات کمی خمشده است، منطقه آسیبدیده را با یک ریتم متناوب تحت کشش قرار میدهند. این تکنیک میتواند فشار وارده دیسک بر روی عصب را کاهش دهد درنتیجه التهاب ریشههای عصبی کاهش مییابد و درنهایت درد و التهاب پاها نیز کاهش خواهد یافت.
درمان دستی تحت بیحسی (MUA)
درمان دستی تحت بیحسی در کلینیک و یا بیمارستان صورت میپذیرد. نوع بیحسی که در این درمان بهکاررفته میشود، ” خواب گرگومیش ” نام دارد. به این معنی که طول مدت خواب و یا بهوشی شما کوتاهمدت خواهد بود، درواقع حدود ۶ دقیقه است. درحالیکه بیمار در حالت آرامش قرارگرفته است، دکتر رئیس السادات با استفاده از درمانهای دستی و کشش ناحیه موردنظر به درمان بیمار میپردازند.
درمانهای فعال فیزیوتراپی
درمان فعال در فیزیوتراپی کمک میکند تا انعطافپذیری، فرم صحیح اندامها، قدرت عضلات، ثبات عضلات مرکزی و دامنه حرکتی مفاصل بهبود یابد. این تکنیکها نهتنها از عود مجدد درد جلوگیری میکنند بلکه سلامت عمومی شما را نیز ارتقاء میبخشند.
تقویت و ثبات عضلات مرکزی
بسیاری از افراد از اهمیت تقویت عضلات مرکزی و تأثیر آن بر ستون فقرات غافل هستند. تقویت عضلات هستهای یا مرکزی بدن (مانند عضلات شکم) کمک میکند تا عضلات پشت از ستون فقرات پشتیبانی کنند. هنگامیکه ماهیچههای مرکزی ضعیف باشند، فشار وارده بر ستون فقرات افزایش مییابد.
انعطافپذیری
یادگرفتن تکنیکهای مناسب کششی و افزایش انعطافپذیری، شما را برای تمرینات هوازی و قدرتی آماده میکند. افزایش انعطافپذیری کمک میکند تا حرکات بدن شما نرم و خشکی عضلات کاهش یابد.
آبدرمانی
قرار گرفتن در یک وان آب داغ یا حمام (آبدرمانی منفعل) و انجام تمرینات ورزشی در آب (آبدرمانی فعال) میتواند تنش و استرسهای شما را کاهش داده و علائم شما را بهبود بخشد.
تقویت عضلات
داشتن عضلات قوی برای پشتیبانی از ستون فقرات و درد مهرهها بسیار مهم میباشد. دکتر رئیس السادات به شما راه تقویت عضلات را نشان خواهند تا با کمک آن از ایجاد دردهای آتی جلوگیری به عملآورید. شما اصولی را یاد خواهید گرفت که بهواسطه آن قادر خواهید بود علائم و نشانههای خود را التیام بخشید. هدف نهایی، توسعه دانش شما است که بهواسطه آن بتوانید زندگی بدون دردی را تجربه نمایید.
گزینه جراحی
بیماران مبتلا به اختلالات دیسک کمر که ظرف ۶ هفته به درمانهای محافظتی پاسخ ندهند، ممکن است تحت عمل جراحی قرار بگیرند. مداخله جراحی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- دیسککتومی
- فیوژن ستون فقرات
- تزریق کیموپاپائین (chymopapain)
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.