درد لگن و باسن: علت و درمان

مفصل لگن جایی است که پا به لگن وصل می‌شود. اگر این اتصال مفصلی دچار آرتروز، فشار مکانیکی و یا آسیب شود، ممکن است فرد در قسمت باسن، کپل، پا و یا پایین کمر احساس درد کند. اگر کسی در این بخش‌ها درد داشته باشد باید اقدام به تزریق مفصلی کند. این کار تسکینی نهایی برای درد لگن است و باعث می‌شود بیمار به روال عادی زندگی‌ خود برگردد.

[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#cacaca”]

دکتر رئیس السادات معتقد است، هرکس که مشکلات لگن دارد، در هر جایگاهی که باشد باید بهترین مراقبت‌ها و درمان‌ها در دسترس‌اش قرار داشته باشد. او به شما کمک می‌کند تا از طریق روش حفاظتی، درد و سفتی لگن را پشت سر بگذارید.

[/alert]

آناتومی مفصل لگن

این مفصل غشائی ساده است که از دو استخوان فخذ (استخوان‌ ران‌) و حرقفه(بخش‌ پهن‌ و فرازين‌ استخوان‌ لگن‌)‌ تشکیل شده است. كاسه‌ى مفصل در استخوان حرقفه قرار دارد و محل اتصال با سر استخوان فخذ است این دو استخوان با هم یک مفصل حرکت‌پذیر را شکل می‌دهند، که امکان اجرای حرکات چرخشی را برای شخص فراهم می‌آورد.
این لولای طبیعی با بافتی غضروفی، ارتجاعی و هموار پوشیده شده است. این بافت، در واقع غضروفی است که مایع روان کننده‌ی مفصل را تولید می‌کند و به عنوان مایعی روان کننده‌ سر خوردن روان استخوان‌ها بر روی هم، توزيع يکنواخت بار بدن و کاهش میزان آن هنگام قدم زدن را تضمین می‌کند.

در حالی که مایع سینوویال حفره‌ی مفصل را پر می‌کند، غضروف بر روی سطح ورقه‌ای نازک محکم و ارتجاعی را تشکیل می‌دهد که از این بافت در برابر اثرات آسیب‌دیدگی بارهای مکانیکی محافظت می‌کند .
علاوه بر این، مایع روان کننده مفصل ماده‌ای مغذی نیز هست. در سنین جوانی در صد رطوبت غضروف بیشتر از ۸۰ در صد است، ولی بعد از ۴۰ سالگی به تدریج از این میزان کاسته می‌شود، و در نتیجه انعطاف‌پذیری و ضربه‌پذیری این مفصل نیز کاهش می‌یابد. کسی که از نظر جسمی ران و عضلات سرینی‌اش(عضلات نزديك‌‌ يا وابسته‌ به‌ عضلات‌ كپل‌) به خوبی رشد کرده‌اند، باعث برداشته شدن بخشی از بار از دوش مفصل می‌شوند و خطر آسیب مفصل را کاهش می‌یابد.

علت‌ها

درد لگن می‌تواند به دلایل زیر رخ دهد:
• سقوط
• استفاده‌ی بیش از حد از لگن
• انجام ورزش‌ها
• دویدن

تحرک شما به مفصل لگن بستگی دارد و به همین دلیل اگر از آن به خوبی محافظت نشود، می‌تواند منجر به شرایط وخیمی گردد.

موارد زیر شرایطی هستند که می‌توانند منجر به درد لگن شوند:

• التهاب کیسه‌های مفصل (بورسیت). التهاب کیسه‌های مفصلی، و ایجاد درد در مفصل لگن
• در رفتگی لگن: هنگامی که استخوان فخذ از داخل حفره‌ی استخوان لگن بیرون بیاید.
• شکستگی لگن: آسیبی که بعد از سقوط یا تصادفات جاده‌ای رخ می‌دهد.
• ضرب‌ديدگى‌ يا پاره‌ شدگى‌ يكى‌ از عضلات‌ اطراف‌ لگن‌ خاصره‌: آسیبی که بعد از سقوط رخ می‌دهد.
• کشیدگی لگن: کشیدگی به دلیل فشار مکرر رخ می‌دهد.
• پارگی‌های لابریوم: دویدن، لیز خوردن، پیچیدن و همچنین شکل غيرطبيعى لابریوم، كاسه‌ى مفصل یا ‌نوک استخوان فخذ، می توانند باعث پارگی لابریوم شود.
• آرتروز: آرتروز معمولاً به دلیل فشار بیش از حد یا حرکت مکرر لگن روی می‌دهد.

علائم درد لگن

در هنگام درد لگن، ممکن است در بخش‌های زیر احساس ناخوشایندی داشته باشید:

• باسن
• کشاله‌ی ران
• داخل مفصل لگن
• خارج مفصل لگن
• ران

درد لگن می‌تواند به بخش‌های دیگر بدن، مانند کمر یا کشاله ران (از فتق) نیز سرایت کند. اگر شما به دلیل التهاب مفصل با دردی روبرو هستید که با انجام فعالیت بدتر می‌شود، این مشکل می‌تواند منجر به کاهش تحرک و گاهی اوقات لختی و بی‌حسی در کمر می‌گردد.

تشخیص

تشخیص درد لگن با انجام گفت‌وگوهای حرفه‌ای در مورد مراقبت‌های‌ بهداشتی و درمانی با بیماران، خانواده‌ها یا پرستاران‌شان شروع می‌شود و از تاریخچه‌ی بیماری آن‌ها به منظور بازبینی زمینه‌های بیماری یادداشت برداری می‌شود.
در مواردی مانند، سقوط بیمار و عدم تحمل وزن بیمار توسط لگن آسیب دیده‌، تشخیص کاملاً واضح است و تصویر گرفته شده با اشعه‌ی ایکس نیز شکستگی لگن را نشان می دهد.

درمان درد لگن

موارد زیر برخی از گزینه های رایج، برای درمان درد لگن و باسن هستند:

درمان دارویی

داروهای ضد دردی که نیاز به دستور پزشک ندارند، مانند استامینافن، داروهای غیراستروئیدی ضد التهاب مانند ایبوپروفن یا ناپروکسین اغلب برای محدود کردن درد لگن کافی هستند.

داروهای غیراستروئیدی ضد التهابی دیگری که نیاز به دستو پزشک دارند مانند دیکلوفناک، ناپروکسن، سلبرکس نیز برای تسکین درد لگن مفیدند. اگر درد شدید باشد و یا گزینه‌های جایگزین مهار درد موفق به کنترل درد نشوند، می‌توان از مواد شبه افیونی یا داروهای دارای مواد تخدیر کننده برای مهار درد، استفاده کرد.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی درمانی عالی برای مهار کردن درد لگن است. این روش درمانی بر حفظ توان و حفظ دامنه‌ی حرکت لگن از طریق تمرینات کششی و تقویتی معطوف است. در فیزیوتراپی از روش‌های دیگری مانند اولتراسوند درمانی، گرما درمانی و ماساژ درمانی نیز برای درمان کمک گرفته می‌شود.

ماساژ

ماساژ درمانی چندین فایده‌ی مهم درمانی از جمله بهبود گردش جریان خون، آزاد سازی ماهیچه‌ها برای بهبود دامنه‌ی حرکتی و افزایش سطح اندروفین (که به کاهش تأثیر درد مزمن لگن کمک می‌کند) دارد.

درمان دستی

اثر درمان دستی بر کاهش درد لگن بیماران به اثبات رسیده است. فیزیوتراپی دستی درمان مورد استفاده‌ی رایجی است که در آن از دست‌ها استفاده می‌شود و اغلب برای بیمارانی تجویز می‌شود که ستون فقرات‌شان آسیب دیده است ، و یا سندرم درد منطقه‌ای پیچیده ، درد لگن و عصب یا آسیب‌دیدگی‌های عضله دارند. این بیماران می‌توانند ‌به طور چشمگیری تسکین دردشان را با این شکل از فیزیوتراپی تسکین دهند، که در آن از هیچ ابزار و وسایل خاصی استفاده نمی‌شود.

اولتراسوند درمانی

اولتراسوند شیوه‌ی درمانی دیگری است که فیزیوتراپ‌ها می‌توانند برای کمک به بیمارانی که درد دارند، از آن بهره بگیرند. اولتراسوند اساساً دستگاهی است که از امواج صوتی برای ایجاد گرما در قسمتی از بدن استفاده می‌کند.

دکتر رئیس ‌السادات تنها به صورت دایره‌وار دماغه‌ی تولید امواج صوتی را بر روی لگن شما می‌کشد که باعث ایجاد گرما در مفصل شما می‌شود و این امر به گردش خون در همه‌ جای بدن کمک می‌کند. این کار به آرامش و آزاد سازی بافت‌های بدن نیز کمک می‌کند و اجازه می‌دهد این بافت‌ها پاسخ بهتری به کشش یا هر روش دستی دیگری بدهند.

فیزیوتراپ از این کار برای شل کردن مفاصل و عضلات سفت می‌کند. اولتراسوند همچنین می‌تواند در آسیب‌های حساس و شدید بدون ایجاد تأثیرات حرارتی مفید واقع شود، به این معنی که می‌تواند بدون تولید حرارت، به افزایش جریان خون و کاهش میزان التهاب یا تورم کمک کند.

تمرینات ورزشی برای درد لگن

انجام تمرینات ورزش یکی از بهترین چیزهایی است که بیماران می‌توانند برای کمک به درد لگن‌شان از آن بهره بگیرند. تمرینات ورزشی به حفظ دامنه‌ی حرکتی و تقویت عضلاتی که لگن‌ها را حمایت و پشتیبانی می‌کنند، کمک می‌کنند.

کشش عضلات و تاندون‌هایی که اطراف مفصل را دربرگرفته‌اند نیز می‌تواند به سبک کردن دردهایی که مربوط به از برخی مشکلات لگن هستند، کمک کند و خطر برخی از آسیب دیدگی‌ها را کاهش دهد.

تزریقات مفصلی

بنا به تشخیص پزشک، برای کمک به تسکین درد می‌توان از روش تزریق مفصلی استفاده کرد. این کار به‌ویژه در مورد بیمارانی مفید است که آرتروز متوسط یا شدید لگن دارند. آرتروز لگن می تواند باعث درد در ران و کشاله ران نیز بشود .

تزریق در واقع بی حسی موضعی محل درد است و استروئيد درون آن می‌تواند به کاهش التهاب ایجاد شده به سبب ورم مفصلی کمک کند و نتایج فوری بدهد. این تزریقات گاهی تحت هدایت اولتراسوند انجام می‌شوند و از عوارض جانبی رایج استفاده دراز مدت از استروئيد می‌توان به اضافه وزن، خرابی غضروف و حتی نازکی استخوان (پوکی استخوان) اشاره کرد.

جراحی جایگزینی مفصل

در صورتی که درمان‌های گفته شده در این‌ بخش جواب ندهند، باید از جراحی تعویض و جایگزینی مفصل استفاده کرد. هنگامی از عمل جراحی تعویض مفصل استفاده می‌کنیم که برخی از ورم‌های مخرب استخوانی – مفصلی به کل ساختار طبیعی مفصل لگن آسیب دیده زده باشد.