آیا تنگی کانال نخاعی قابل درمان است؟

تنگی کانال نخاعی چیست؟

تنگي كانال نخاعي در حقيقت اصطلاحي است كه براي بيان باريك شدن بخش تحتاني مسير عبور نخاع (كانال نخاعي) در ستون فقرات به كار ميرود. اين تنگي مي تواند نسبي و يا كامل باشد. گرچه مواردي از تنگي كانال نخاعي از بدو تولد وجود دارند، اما اغلب مبتلايان در سنين بالاي پنجاه سال هستند و بر اثر تغييرات دژنرايتو (فرسایشی)، آرتروز و پير شدن ستون فقرات به اين بيماري مبتلا شده اند. بسياري از اين افراد بدون علامت هستند تا اينكه علت هاي ديگر باعث فشار بيشتر بر نخاع شده و تنگي را تشديد مي كند. از علت هاي ديگري كه مي توانند باعث تشديد تنگي كانال نخاعي شوند مي توان به موارد زير اشاره كرد: بیرون زدگی دیسک های بین مهرهای، كلسيفيكاسيون يا رسوب كلسيم بر روي تاندون ها و ليگامان هاي مختلف كه باعث ضخيم و سفت شدن آنها مي شود.

علائم و نشانه هاي كانال نخاعی چیست؟

در تنگی کانال نخاعی کمردرد معمولا خیلی بارز نیست و بیشتر به همراه درد پا است. درد در حالت طولانی ایستادن و یا راه رفتن در اندامهای تحتانی ایجاد می شود و ممکن است با گرفتگی ساق پا و ران ها باشد. ضعف عضلاني، كرختی يك يا هر دو پا، باسن و يا ساق پاها، احساس سوزش، سوزن سوزن شدن و حتي خارش آنها (مثلا پا)، درد و گرفتگي هاي عضلاني خستگي زودرس و احساس ضعف و لنگش پاها رفتن (لنگش عصبي) كه وجه تفاوت آن از لنگش هي عروقي (ناشي از نارسائي عروق خوني) اين است كه در موارد عروقيايستادن و توقف كردن براي برطرف شدن علائم كافي است اما در موارد نخاعي فرد حتما بايد خود را به جلو خم كند و يا بهحالت چمباتمه بنشيند تا احساس بهبودي كند در موارد شديد تنگي كانال نخاعي، اختلال در دفع ادرار و مدفوع، معمولاً به صورت بي اختياي، به ندرت و در موارد شديد، اختلال در راه رفتن و فلج اندام تحتاني نيز محتملند . در ايران متأسفانه موارد زيادي از اين گروه مشاهده مي شوند، كه يكي از علت هاي مهم و اصلي اين مسئله مراجعه ي ديرهنگام و يا ترس از تشخيص و حتي ترس از عمل جراحي است.

تشخيص

تاريخچه بالينی، شرح حال بیمار، معاينه دقيق، راديوگرا في ساده، سي تي اسكن در بعضی موارد ، ام.آر.آي و نوار عصب و عضله براي تشخيص قطعي بسيار مفيد و ارزشمندند.

درمان تنگی کانال نخاعی

اغلب مبتلايان به تنگي هاي نسبي كانال نخاعي، خصوصاً در صورتيكه زود تشخيص داده شوند، به وسيله روش هاي غير جراحي قابل درمانند اما در مواردي كه علائم پيشرفته اي وجود داشته باشند، امكان نياز به جراحي بيشتر خواهد بود . براي دارو درماني، مي توان از داروهاي ضدالتهابي غير استروئيدي مثل بروفن، ناپروكسن، سلبركس، ايندومتاسين و نيز مسكن هاي موضعي استفاده كرد. شل كننده هاي عضلاني مثل متوكاربامول فقط در موارد خاص و به صورت محدود مجازند و مصرف كورتون ها را پيشنهاد نمي كنيم . تزريقات موضعي كورتون، كه توسط برخي افراد پيشنهاد مي شود فقط در موارد خاصي مؤثر بوده و براي تمام بيماران پيشنهاد نمي شود.

به خاطر داشته باشيد كه برطرف شدن درد به هر قيمت، هدف اصلي درمان در اين بيماران نيست. در فيزيولوژي بدن، درد يك مكانيسم هشداردهنده ي مهم است و به معني وجود يك مشكل زمينه اي مي باشد، به همين دليل برطرف كردن، بدون حل مشكل اصلي مي تواند در دراز مدت فاجعه آميز باشد، چرا كه موجب پيشرفت بدون سر و صداي بيماري زمينه اي خواهد شد. استراحت كوتاه مدت در بستر (حداكثر ۳ روز) و كاهش نسبي فعاليت هاي بدني، خصوصاً خودداري از كارهاي سنگين و فشارهاي بيش از حد نيز مفيد بوده و به بهبود مشكل كمك خواهد كرد. استراحت هاي طولاني مدت را مطلقاً پيشنهاد نمي كنيم و حتي كمي راه رفتن در مدت سه روز استراحت مطلق را نيز مفيد مي دانيم چرا كه بي تحركي بدن و از بين بردن كامل فشار بر استخوان هاي بدن موجب اثرات نامطلوبي از قبيل تشديد برداشت كلسيم از استخوان ها (پوكي استخوان ) افزايش احتمال لخته در عروق خوني و خطرات ناشي از آن، و بسياري مشكلات ديگر خواهد شد.

دکتر رئیس السادات به شما کمک خواهند کرد تا عوارض تنگی کانال نخاعی باروش های غیر جراحی بهبود یابد. نه‌تنها درد آزاردهنده شما کاهش می‌یابد بلکه توانایی شما برای انجام فعالیت‌ها نیز افزایش خواهد یافت. همچنین با آموزش‌هایی که شما یاد خواهید گرفت، از آسیب‌های احتمالی بیشتر در آینده جلوگیری به عمل خواهد آمد. دکتر رئیس السادات بر اساس شرایط بیماری شما، سابقه پزشکی و نوع تشخیص بیماری به‌صورت منحصربه‌فرد برای شما برنامه درمانی را طرح‌ریزی خواهند کرد.