قوز کمر و پشت (کیفوز): درمان و انواع
عارضهی کیفوز که با نام قوز کمر و پشت شناخته میشود، حالتی است که در طی آن، ناحیهی بالایی ستون فقرات دارای قوس بیشازحد شده است درحالیکه ناحیهی بالایی کمر یا ناحیهی سینهای ستون فقرات، باید دارای یک قوس ملایم و طبیعی باشد. ستون فقرات در گردن، ناحیهی سینه و در کمر دارای قوس و گودی است تا بدین طریق بتواند ضربههای وارده را جذب کرده و همچنین وزن سر را تحمل کند. قوز کمر و پشت (کیفوز) زمانی رخ میدهد که این قوس، از میزان عادی خود فراتر رود. در صورت وجود کیفوز، ممکن است یک برآمدگی بر روی ناحیهی بالایی کمر شما دیده شود. بهطوریکه هنگام نگاه کردن از بغل، کمر شما بیشازحد گرد و بیرون زده دیده میشود. بهعلاوه، دیده میشود که افراد مبتلا به این عارضه، دولادولا راه رفته و در شانههای آنها گردی قابلتوجهی دیده میشود. قوز کمر و پشت (کیفوز) میتواند باعث وارد شدن فشار بیشازحد بر روی ستون مهره شده و درد ایجاد کند. همچنین ممکن است به دلیل فشار وارده بر روی ریهها، باعث بروز اختلالات تنفسی گردد. قوز کمر و پشت (کیفوز) در زنان مسن، با نام قوز دواگر شناخته میشود.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#cacaca”]
دکتر رئیس السادات سالهاست که در حال درمان افراد مبتلا به قوز کمر و پشت (کیفوز)، بدشکلیهای ستون فقرات و دیگر مشکلات پیچیدهی ستون فقرات در افرادی از هر سن بوده و در این زمینه چندین سال تجربه دارد.[/alert]
انواع قوز کمر و پشت (کیفوز)
عارضهی قوز کمر و پشت (کیفوز) دارای سه نوع اصلی میباشد: کیفوز وضعیتی، کیفوز شوئرمن و کیفوز مادرزادی.
کیفوز وضعیتی شایعترین نوع این عارضه است. این عارضه در دختران بیشتر از پسران دیده شده و ظهور آن معمولاً از سنین جوانی تشخیص داده میشود. این عارضه به دلیل داشتن حالت نامناسب بدن و ضعیف شدن عضلات و رباطها در کمر ایجاد میشود. در کیفوز وضعیتی، مهرههای کمر معمولاً حالت طبیعی خود را دارند. این عارضه معمولاً بهکندی پیشرفت کرده و با مرور زمان حالت پیشرونده پیدا نمیکند و افراد مبتلا به آن از علائمی چون درد و خستگی عضلانی رنج خواهند برد. این نوع قوز کمر و پشت (کیفوز) معمولاً باعث ایجاد قوس عمیق نشده و خطر بروز مشکلات عصبی، قلبی و یا تنفسی در آن پایین است.
کیفوز شوئرمن نیز در طی جوانی تشخیص داده میشود. این نوع قوز کمر و پشت (کیفوز)، نتیجهی یک بدشکلی در ساختمان مهرههای کمر بوده و بروز عارضههای چون اسکولیوز (کیفواسکولیوز) به همراه آن، شایع است. تشخیص این بیماری نیازمند نشان داده شدن زاویهی حداقل ۵ درجه در جلوی حداقل ۳ مهرهی مجاور، در عکسبرداری با اشعهی ایکس میباشد. علت این امر هنوز شناخته نشده است.
کیفوز مادرزادی کمیابترین نوع این عارضه میباشد. این عارضه به دلیل شکلگیری غیرطبیعی مهرههای کمر قبل از تولد نوزاد، ایجاد میشود. در این نوع قوز کمر و پشت (کیفوز)، ممکن است چندین مهرهی کمر بهصورت به هم چسبیده (جوشخورده) رشد کنند.
علل شایع قوز کمر و پشت (کیفوز)
قوز کمر میتواند افرادی از هر سن را درگیر خود کند. بااینحال، در افراد تازه متولدشده کمتر دیده میشود چراکه معمولاً به دلیل حالت نامناسب بدن ایجاد میشود. قوز کمر و پشت (کیفوز) به وجود آمده در اثر حالت نامناسب بدن، کیفوز وضعیتی نام دارد.
از دیگر دلایل بالقوهی قوز کمر و پشت (کیفوز)، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سالخوردگی (بهخصوص در کسانی که بدن آنها حالت مناسبی ندارد)
- ضعف عضلانی در ناحیهی بالایی کمر
- بیماری شوئرمن (در کودکان رخ داده و هیچ علت شناختهشدهای ندارد)
- آرتروز و دیگر بیماریهای تخریب استخوان
- پوکی استخوان (از دست دادن استحکام استخوانها به دلیل افزایش سن)
- آسیب به ستون فقرات
- سرخوردگی دیسکهای کمر
- اسکولیوز (خم شدن ستون مهره)
- اسپوندیلیت انکیلوزان
موارد زیر نیز میتوانند منجر به ایجاد قوز کمر و پشت (کیفوز) شوند، البته احتمال آنها کمتر است:
- عفونت ستون فقرات
- نقوص مادرزادی مانند اسپینا بیفیدا
- تومورهای ستون فقرات
- بیماریهای مربوط به دستگاه درونریز
- بیماریهای مربوط به بافتهای پیوندی
- فلج اطفال
- بیماری پاژه
- دیستروفی یا تحلیل عضلانی
چه زمانی به دنبال درمان قوز کمر و پشت (کیفوز) برویم؟
درصورتیکه قوز کمر شما با موارد زیر همراه است، به دنبال راهی برای درمان آن باشید:
- درد
- مشکلات تنفسی
- خستگی مفرط
بخش اعظم انعطافپذیری، تحرک و فعالیت ما به سلامت ستون فقرات بستگی دارد. درمان قوز کمر میتواند در آینده، به کاهش خطر عارضههای دیگر مانند آرتروز و کمردرد کمک کند.
تشخیص
سابقهی پزشکی. بهاحتمال زیاد، پزشک شما ابتدا با بررسی سابقهی پزشکی اعم از اولین زمان احساس علائم، تاریخچهی مشکلات مشابه در خانواده و سابقهی هرگونه مشکل مربوط به کمر و گردن، روند تشخیص را شروع خواهد کرد.
معاینهی فیزیکی. در طی معاینه، قوس کمر شما به هنگام ایستادن و به هنگام خم شدن بررسی میشود. همچنین در خصوص قدرت، حس، عکسالعمل و انعطافپذیری دستها و پاها، آزمایشاتی بر روی شما انجام خواهد شد.
عکسبرداری از ستون فقرات با اشعهی ایکس. این کار میتواند به تشخیص کیفوز وضعیتی (مهرههای کمر سالم) از کیفوز شوئرمن (مهرههای به هم چسبیده) کمک کند.
MRI. درصورتیکه پزشک شما هر نشانهای مبنی بر آسیب عصبی پیدا کند، ستون فقرات شما بهوسیلهی MRI اسکن خواهد شد. این کار میتواند هرگونه فشار وارده بر روی ریشهها یا تارهای عصبی را مشخص کند.
درمان قوز کمر و پشت (کیفوز)
درمان قوز کمر و پشت (کیفوز) به شدن و نوع آن بستگی دارد. در صورت وجود بیماری شوئرمن، برای کودک فیزیوتراپی، بریس طبی و یا عمل جراحی در نظر گرفته خواهد شد. در صورت عفونت، بیمار از آنتیبیوتیک استفاده خواهد کرد. در صورت وجود تومور، انجام عمل جراحی احتمال زیادی دارد. در صورت ابتلای فرد به پوکی استخوان، جلوگیری از تخریب استخوانها میتواند مناسبترین راه برای جلوگیری از بدتر شدن قوز کمر و پشت (کیفوز) باشد.
در مورد کیفوز ایجادشده به دلیل وضعیت نامناسب بدن، روشهای درمانی ملایم خواهند بود. بااینحال، موارد زیر میتوانند در از بین بردن علائم قوز کمر و پشت (کیفوز) مؤثر باشند:
داروهای استفادهشده برای درد حاصل از قوز کمر و پشت (کیفوز)
- استامینوفن. تایلنول، نام برند تولیدکنندهی استامینوفن است که در تسکین درد کاربرد دارد. اینگونه داروهای مسکن نمیتوانند التهاب را کاهش دهند ولی در کاهش درد مؤثرند.
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs). ناپروکسن و آسپرین داروهایی از این نوعاند که میتوان بدون نیاز به نسخه آنها را تهیه کرد.
فیزیوتراپی (بهمنظور کمک به تقویت عضلات مرکزی و کمر)
- فیزیوتراپی برای کیفوز وضعیتی. فیزیوتراپیست قادر است به بیماران خود آموزش دهد که چگونه حالت مناسبی به بدن خود بدهند. همچنین فرد با استفاده از تمرینات تقویتی و کششی، عضلات مربوط به ستون فقرات خود را تقویت کرده و زمانی که این عضلات بتوانند به شکل بهتری ستون فقرات را حمایت کنند، حالت بدن فرد تا حد زیادی بهبود پیدا خواهد کرد. تقویت این ماهیچهها میتواند در کاهش درد نیز مؤثر باشد.
- فیزیوتراپی برای کیفوز شوئرمن. فیزیوتراپی معمولاً همزمان با دورهی استفاده از بریس های طبی صورت میپذیرد. به دلیل حمایت زیاد بریس از ستون فقرات، برخی اعتقاد دارند که بریس ها باعث ضعیف شدن عضلات میشوند. برای جلوگیری از این اتفاق، باید در جلسات فیزیوتراپی شرکت کنید. در غیر این صورت، با برداشتن بریس، عضلات از قدرت کافی برای حمایت از ستون فقرات برخوردار نبوده و قوز کمر همچنان باقی خواهد ماند. فیزیوتراپیست به شما کمک خواهد کرد تا انعطافپذیری و دامنهی حرکتی خود را بهبود داده و همچنین گرفتگی عضلات همسترینگ را رفع کنید.
- فیزیوتراپی برای مواردی از قوز کمر و پشت (کیفوز) که به دلیل شکستگی در ستون فقرات ایجادشدهاند. فیزیوتراپی نمیتواند قوز ایجادشده به دلیل شکستگیها را ترمیم کند، ولی نگهداشتن بدن در حالت مناسب، میتواند از به وجود آمدن شکستگیهای بیشتر جلوگیری کند. با تقویت عضلات ستون فقرات، حمایت از آن بیشتر شده و فشار وارده بر روی مهرههای آن کاهش خواهد یافت. ورزش و حرکات اصلاحی قوز پشت برای سلامت استخوانها ضروری است. یک برنامهی مناسب ورزشی، شامل تمرینات وزنهبرداری و تقویتی میباشد.
کاهش وزن
یوگا. یوگا میتواند خودآگاهی بدن را افزایش داده و به تقویت قدرت، انعطافپذیری و دامنهی حرکتی کمک کند. انجام تمرینات یوگا باعث تقویت تنفس شده و با اعضای مختلفی از بدن ازجمله کمر، سینه و شانه سروکار دارد. این تمرینات در حالتهای مختلفی ازجمله ایستاده، نشسته و خمشده به پشت انجام میشوند. در پایان هر جلسهی یوگا، برنامهی آرامشی (ریلکسیشن) انجام میشود که باعث باز شدن هرچه بیشتر سینه و ستون فقرات شما خواهد گردید.
بریس (در کودکان و جوانان). پزشک شما قبل از تجویز استفاده از بریس، موارد زیادی را تحت نظر خواهد گرفت:
- سن بیمار
- بیمار، چه مقدار دیگر باید رشد کند
- شدت گودی قوز کمر و پشت (کیفوز)
- احتمال بدتر شدن عارضه چقدر است
- چسبیدگی مهرهها تا چه حد است
بریس میتواند درد را تسکین داده و همچنین جلوی پیشرفت قوز را بگیرد. بریس میتواند به بیمار کمک کند تا در آینده نیاز به عمل جراحی نداشته باشد. این وسایل طراحیشدهاند تا ستون فقرات را مستقیم، چانه را بالا و شانهها را در عقب نگهداشته و همچنین از فشار وارده بر روی مهرهها بکاهند. در کیفوز شوئرمن، پس از استفاده از بریس، مهرههای کمر این امکان را دارند تا به حالت طبیعی خود رشد کرده و عقب و جلوی مهرهها بهاندازهی هم رشد کنند.
درمان کایروپراکتیک (بهمنظور اصلاح توازن ستون فقرات)
جراحی (در موارد حاد). انجام عمل جراحی برای درمان کیفوز مادرزادی و موارد حاد کیفوز شوئرمن پیشنهاد میشود.
خطرات قوز کمر و پشت (کیفوز) درماننشده
برای بیشتر افراد، قوز کمر و قوز پشت (کیفوز) مشکل جدی در سلامتی به وجود نمیآورد که البته این امر، به علت ایجاد کیفوز بستگی دارد. اگر قوز کمر در اثر حالت نامناسب بدن ایجادشده باشد، ممکن است شما از درد و مشکلات تنفسی رنج ببرید. این مشکلات بعداً نیز شدیدتر خواهند شد.
درمان زودهنگام قوز کمر و پشت (کیفوز) با تقویت عضلات کمر، مراجعه به فیزیوتراپیست و یا استفاده از روشهای درمانی کایروپراکتیک، میتواند مفید واقع شود. بهمنظور کاهش درد و دیگر علائم عارضه، هدف، بهبود حالت بدن در بلندمدت خواهد بود.
دکتر ، بعد از سن چهل سالگی ، قوز پشت رو میشه از بین برد؟