تزریق پلاسمای غنی از فاکتور رشد روشی نو در بهبود آرتروز زانو

دکتر سید احمد رئیس السادات با اشاره به پژوهش‌ها در مرکز تحقیقات طب فیزیکی و توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بیان کرد: در پیگیری های یکساله تزریق پلاسمای غنی از فاکتور رشد (پی آر جی اف) در درمان آرتروز از هیالورونیک اسید (آمپول‌های معروف به ژله‌ای یا تاج خروس) موثرتر است.
وی افزود: نتایج این مطالعه که روی ۱۱۰ نفر طی دوسال در بیمارستان‌ شهید مدرس انجام گرفت نشان داد هر دو روش درمانی تزریق پی آرجی اف (PRGF) و هیالورونیک اسید تا چند ماه درد مبتلایان به آرتروز زانو را کاهش می دهند و آثار این دو دارو در بازه زمانی شش ماه بعد از مصرف یکسان است؛ اما اثر پلاسمای غنی از فاکتور رشد پس از گذشت یکسال برخلاف هیالورونیک اسید همچنان در کاهش درد، سفتی مفصل زانو، افزایش عملکرد و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به آرتروز مشهود است.
عضو هیات علمی بیمارستان مدرس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: تزریق هیالورونیک اسید اثر موقتی در تسکین درد و بهبود عملکرد بیماران و به دلیل نداشتن برخی عوارض جانبی کورتون‌ داخل مفصلی و تاثیرات طولانی مدت‌تر بیشتر پذیرفته شده است اما اثر ثابت شده‌ای در غضروف‌سازی و بهبود طولانی مدت مفاصل آرتروزی ندارد.
رئیس السادات در تعریف (پی آر پی) گفت: غلظت پلاکت‌ها در پلاسمای غلیظ شده چند برابر غلظت پلاکت در خون طبیعی است و پزشکان امیدوارند این افزایش غلظت بتواند از طریق افزایش فاکتورهای رشد و احتمالاً کاهش عواملی که جلوی تکثیر و بازسازی بافت ها را می‌گیرند، سبب تسریع ترمیم بافت‌ها و در نهایت بهبود آرتروز بیماران شود. محصول نهایی پی آر پی که از فعال کردن پلاکت ها در پی آر پی به دست می آید و شامل فاکتورهای رشد بدون سلول های پلاکت و گلبول های خونی است، اخیرا مورد توجه قرار گرفته؛ تزریق این محصول در مقایسه با پی آر پی با درد و تورم کمتری همراه است.
وی افزود: کاربرد فرآروده های پلاکتی نظیر پی آر پی و پی آر جی اف در بیماری‌های اسکلتی و عضلانی به ۲۵ سال پیش برمی‌گردد. این روش ابتدا برای درمان آسیب‌های رباط ‌ها (تاندون‌ها) و منیسک زانو به کار می‌رفت. در حال حاضر تزریق (پی آر جی اف) بیشتر در مورد دردهای مزمن مربوط به آسیب رباط ‌های شانه و زانو، التهاب فاسیای کف پا (که به طور عامیانه به آن خار پاشنه می‌گویند)، آرتروزهای خفیف و متوسط مچ پا و زانو و برخی دردهای آرنج (از جمله آرنج تنیس بازان) به ویژه در مواردی به کار می رود که با درمان‌های معمول و مرسوم پاسخ مناسبی نگرفتند.
رئیس السادات با اشاره به برخی سوء استفاده‌ها از این روش های درمانی، گفت: این روش با درمان با سلول‌های بنیادی متفاوت است و اگرچه با استناد به نتایج بیش از چند هزار مورد تزریق انجام شده در بیمارستان شهید مدرس می‌توان گفت در بهبود بیماری‌های اسکلتی عضلانی مفید است؛ معمولاً خط اول درمان بیماری‌های تاندونی و آرتروز نیست و سایر درمان‌های فیزیکی و توانبخشی از جمله ورزش درمانی صحیح و اصلاح الگوی مناسب زندگی باید همراه با آن تجویز شود.
نتایج کامل تر این پژوهش در چهارمین سمپوزیوم تازه های آرتروز زانو ارائه می شود. این سمپوزیم ۲۸ مهر جاری در بیمارستان شهید مدرس برگزار خواهد شد.