درمان بیماری روماتیسم مفصل لگن چیست؟ علائم و علت

آرتروز روماتوئید یک بیماری خود ایمنی التهابی است که غشای سینوویال مفاصل بزرگ و کوچک را درگیر می‌کند. آرتریت روماتوئید یک بیماری ژنتیکی و مربوط به نقوص کروموزومی نیست. این اختلال خود ایمنی، ممکن است پس از وقوع عفونت‌های باکتریایی، ویروسی و انگلی در برخی از افراد حامل ژن‌های PTPN22 و PAD14 ایجاد شود. تحقیقات اپیدمیولوژیک متعددی نشان‌دهنده‌ی ارتباط عفونت ویروسی هرپس و بیماری آرتروز روماتوئید می‌باشند. برای اطلاعات بیشتر در مورد روماتیسم لگن بر روی لینک کلیک نمائید.

[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#cacaca”]

این یک باور غلط است که افراد مبتلا به آرتروز مفصل ران باید هرگونه فعالیت فیزیکی را کنار بگذارند. در اصل، عدم فعالیت فرد می‌تواند موجب افزایش درد و ناراحتی او گردد. عدم تحرک باعث گرفتگی و ضعف در عضلات اطراف لگن شده و درنتیجه برای درمان این بیماری لازم است که فرد سطح قابل قبولی از فعالیت‌های فیزیکی را انجام دهد. کلینیک دکتر رئیس السادات با استفاده از برنامه‌های فیزیوتراپی مؤثر و پیشرفته، به شما در درمان این بیماری کمک می‌کند. در این کلینیک روش‌هایی چون طب سوزنی، مگنتیک پالس تراپی، تحریک الکتریکی اعصاب از طریق پوست (TENS) و اوزون درمانی انجام می‌شوند.

[/alert]

علل ایجاد آرتروز روماتوئید در مفصل لگن

•  التهاب مفصل لگن: التهاب غشای سینوویال باعث تورم و ادم، بزرگ شدن بیش‌ازحد بافت‌های لیفی سینوویال و ترشح بیش‌ازحد مایع سینوویال به درون مفصل می‌شود.
• آسیب غضروفی: ادامه یافتن التهاب می‌تواند موجب تخریب غضروف‌های مفصلی گردد.
• کمبود ویتامین D: تحقیقات متعددی نشان داده‌اند که بین کمبود ویتامین D و بروز آرتروز روماتوئید رابطه‌ی مستقیمی برقرار است.
• سیگار کشیدن: آرتریت روماتوئید در بین افراد سیگاری شایع‌تر از افراد غیر سیگاری است. احتمال بروز آرتروز روماتوئید در افراد دارای سابقه‌ی استعمال دخانیات، نزدیک به سه برابر افراد دیگر می‌باشد.

علائم روماتیسم مفصل لگن

•  جنسیت: این عارضه در زنان بیشتر دیده می‌شود (نزدیک به دو برابر)
• سن: سنین میان‌سالی
• درد: درد مفصل ران به هنگام فعالیت و استراحت احساس شده و در برخی از مواقع به مدت چند ساعت بسیار شدید خواهد بود که پس‌ازآن مقداری از شدت درد کاسته می‌شود.
• درد صبحگاهی: درد مفصل به هنگام بیدار شدن از خواب، پس از استراحت و انجام فعالیت‌های فیزیکی شدیدتر می‌شود.
• تورم مفصل لگن
• کاهش وزن : سابقه‌ی کاهش وزن
• خستگی مفرط: سابقه‌ی خستگی مفرط
• تب:سابقه‌ی تب متناوب

علائم آرتروز روماتوئید مفصل ران

•  حساسیت مفصل لگن نسبت به لمس به هنگام معاینه
• گرم بودن پوست بر روی مفصل ران
• تورم در مفاصل لگن
• گرفتگی مفصل ران که بیشتر به هنگام صبح دیده می‌شود
• وجود ندول که با نام ندول های روماتیسمی شناخته‌شده و اکثراً در زیر پوست دست‌ها دیده می‌شوند
• مفاصل کوچک‌تر مانند انگشتان و کف دست، در مراحل ابتدایی‌تر بیماری درگیر می‌شوند
• بدشکلی مفصل که در دست و پاها دیده می‌شود

تشخیص

•  یافته‌های کلینیکی
• درد مفصل لگن
• بدشکلی مفصل: دیده‌شده در انگشتان، کف دست و پاها
• حساسیت مفصل لگن نسبت به لمس. فشار عمیق بر روی مفصل ران چه از سمت خارجی و چه از ناحیه‌ی کشاله‌ی ران می‌تواند موجب احساس درد شدید و ایجاد گرفتگی در مفصل شود.
• تورم مفصل لگن: در اثر انباشته شدن مایع سینوویال در درون مفصل و شل شدن بافت‌های نرم ایجاد می‌شود.
• گرفتگی مفصل لگن: اکثراً به هنگام صبح ایجادشده و خارج شدن از تختخواب را دشوار می‌کند.
• دررفتگی مفصل ران: در برخی از موارد ممکن است عارضه با دررفتگی مفصل و روماتیسم لگن همراه باشد.
• عکس‌برداری
• اشعه‌ی ایکس: یافته‌ها به‌صورت زیر می‌باشند:
  • آب آوردن و پر شدن مفصل از مایع سینوویال
  • تنگ شدن فضای مفصلی
  • دررفتگی مفاصل در دست و پاها که منجر به بدشکلی مفاصل می‌شوند.

• MRI یافته‌ها به‌صورت زیر می‌باشند:
  • پوشش ناصاف غضروفی به‌صورت ۳ بعدی مشاهده می‌شود.
  • پر شدن فضای مفصلی با مایع سینوویال.
  • دررفتگی یا نیمه دررفتگی مفاصل دست و پاها، به‌ندرت دررفتگی مفصل لگن با روماتیسم لگن پیشرفته ارتباط دارد.
  • خارهای استخوانی در اطراف لبه‌های مفصل
  • مشاهده‌ی ضخیم شدن غشای سینوویال
• آزمایش خون
• آزمایش خون مخصوص تشخیص روماتیسم لگن
• عوامل روماتیسم لگن (RF): عوامل روماتیسم لگن مولکول‌های پروتئینی از نوع پادتن‌ها می‌باشند. آزمایش خون ۷۰ تا ۹۰ درصد از افراد مبتلا به آرتروز روماتوئید، وجود این عوامل در خون را مثبت اعلام می‌کند. عوامل روماتیسم لگن ممکن است در افراد مبتلا به اختلالات خود ایمنی که دردی برای مفصل ایجاد نمی‌کنند نیز دیده شوند. علائم آرتروز روماتوئید در بیمارانی که فاقد پادتن‌های RF می‌باشند خفیف‌تر است.
• پروتئین‌های سیترولینه (Anti-CCP): پادتن‌های خاصی که در طی بیماری‌های روماتیسم لگن ایجاد می‌شوند، قبل از بروز علائم عارضه و یا در طول بروز آن‌ها با سیترولین ترکیب می‌شوند. این آزمایش مخصوص بوده و مواردی از روماتیسم لگن که آزمایش RF آن‌ها را تشخیص نمی‌دهد را تشخیص خواهد داد.
• سیتوکین سروم: سیتوکین ها و عوامل پروتئینی مرتبط، در مراحل اولیه‌ی آرتروز روماتوئید افزایش پیدا می‌کنند. از عوامل سیتوکین برای تشخیص مراحل اولیه‌ی آرتروز روماتوئید استفاده می‌شود.
• تست سرعت رسوب گلبول قرمز (ESR): سرعت رسوب گلبول‌های قرمز در آرتریت روماتوئید افزایش پیدا می‌کند. از تست ESR و Anti-CCP برای تحت نظر گرفتن بیماری و پیش بینی روند آن استفاده می‌شود. سرعت رسوب گلبول قرمز با داشتن التهاب فعال افزایش پیدا می‌کند. تست ESR مخصوص تشخیص روماتیسم لگن نبوده و برای تشخیص بیماری‌های التهاب مفاصل و پیش بینی آن‌ها مورداستفاده قرار می‌گیرد. سرعت رسول گلبول قرمز در بیماری روماتیسم لگن، استئوآرتریت و آرتروز پسوریاتیک مفصل لگن افزایش پیدا می‌کند.
• آزمایش خون عمومی
• از این آزمایش‌ها برای رد کردن احتمال دیگر بیماری‌های التهاب مفاصل استفاده می‌شود.
• آزمایش ANA :ANA یک آزمایش پادتن عمومی است که جواب آن معمولاً در همه‌ی موارد بیماری‌های خود ایمنی مثبت است.
• نشانگر ژنتیکی HLA-B27: این آزمایش در بیماری‌های التهابی مفصل مانند آرتروز پسوریاتیک لگن، اسپوندیلوز انکیلوزان و سندرم رایتر مثبت است.
• پادتن‌های سیتوپلاسمی ضد نوتروفیلی: یک پادتن غیرطبیعی است که در افراد باسابقه‌ی درد مفصل لگن در اثر گرانولوماتوز وگنر وجود دارد. آزمایش خون برای تعیین سطح ANCA به‌منظور رد کردن احتمال گرانولوماتوز وگنر به‌عنوان عامل درد مفصل و روماتیسم لگن انجام می‌شود.
• آنالیز مایع مفصلی (آرتروسنتز)
  • رد احتمال نقرس: بلورهای جامد اوریک‌اسید در بیماری نقرس دیده می‌شوند.
  • آرتروز عفونی: باکتری‌ها، سلول‌های قرمز خونی و سلول‌های چرکی در آرتروز عفونی مشاهده می‌شوند.

درمان

•  استراحت
• سرما و گرما درمانی
• روش‌های سرما و گرما درمانی ساده می‌توانند به‌طور قابل‌توجهی درد ناشی از روماتیسم لگن را کاهش دهند. حمام گرم و طولانی نیز می‌تواند به کاهش گرفتگی مفصل لگن کمک کند.
• وسایل کمکی (عصا، واکر و صندلی چرخ‌دار)
• استفاده از وسایل کمکی مثل عصا، واکر و صندلی چرخ‌دار می‌تواند تحرک فرد را افزایش دهد.
• دارودرمانی
• برای درد مفصل ران
  • داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی NSAIDs
  • داروهای مخدر: در صورت مؤثر نبودن داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی برای کاهش درد مفصل ران استفاده می‌شوند.
  • مسکن‌های ضدافسردگی: برای درمان درد ناشی از آسیب عصبی و درد غیرقابل‌مهار با مسکن‌های مخدر مورداستفاده قرار می‌گیرد.
  • مسکن‌های ضد صرع: این داروها درد ناشی از آسیب‌های عصبی و درد غیرقابل‌مهار با مسکن‌های مخدر را تسکین می‌دهند.
• برای التهاب مفصل لگن
  • داروهای ضدالتهاب: داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، کورتیکواستروئید های خوراکی یا تزریقی
• داروهای اصلاح‌کننده‌ی بیماری ضد روماتیسمی (DMARDs): از این داروها برای کند کردن روند بیماری استفاده می‌شود. داروهای اصلاح‌کننده‌ی بیماری ضد روماتیسمی، از آسیب دائمی به غشای سینوویال مفصل و رباط‌ها جلوگیری می‌کنند.
• داروهای سرکوب‌کننده‌ی سیستم ایمنی برای روماتیسم لگن: بیماری روماتیسم لگن در اثر فعالیت بیش‌ازحد سیستم ایمنی بدن ایجاد می‌شود.
• مهارکننده‌های TNF-Alpha برای درمان روماتیسم لگن: آرتروز روماتوئید باعث ترشح بیش‌ازحد فاکتور نکروز تومور آلفا (TNF-Alpha) در مفصل ران می‌شود. این فاکتور باعث ایجاد التهاب خواهد شد. داروهای شناخته‌شده با نام مهارکننده‌های TNF-Alpha می‌توانند از ترشح این فاکتور کاسته و علائم بیماری مانند درد، ورم و گرفتگی مفاصل را کاهش دهند.
• کمبود ویتامین D: مصرف ویتامین D به‌صورت خوراکی و یا تزریق آن.
• گرفتگی عضلانی: گرفتگی عضلات به وسیله‌ی داروهای شل کننده‌ی عضلات درمان می‌شود.
• فیزیوتراپی
• یک برنامه‌ی فیزیوتراپی برای حفظ دامنه‌ی حرکتی، قدرت و انعطاف‌پذیری می‌تواند با تقویت عضلات حمایت‌کننده به کاهش درد و جلوگیری از آسیب بیشتر به مفاصل کمک کند. ورزش‌های آبی می‌توانند بسیار مفید باشند چراکه فشار واردشده بر روی مفصل را کاهش می‌دهند. فیزیوتراپی برای درمان عارضه‌های زیر مورداستفاده قرار می‌گیرد:
• درد مفصل لگن
• گرفتگی عضلانی
• گرفتگی مفصل لگن
• ناپایداری مفصل لگن
• نحوه‌ی غیرعادی راه رفتن
• تزریقات
• تزریق کورتیکواستروئید به مفصل لگن
• تزریق گلوکوکورتیکوئید به‌صورت مستقیم به درون مفصل لگن می‌تواند در کنترل التهاب حاد مؤثر باشد. بااین‌حال، گلوکوکورتیکوئید ها از پیشرفت بیماری و آسیب ساختاری به مفاصل جلوگیری نمی‌کنند.
• تکنیک‌های درمانی جایگزین
• تکنیک‌های درمانی جایگزین نیز می‌توانند برای کاهش درد مؤثر باشند. ازجمله این تکنیک‌ها می‌توان موارد زیر را نام برد:
• طب سوزنی
• مگنتیک پالس تراپی
• تحریک الکتریکی اعصاب از طریق پوست (TENS)
• اوزون درمانی
• تمرینات درمانی و یوگا
• لگد به عقب: این یک تمرین تقویتی برای مفصل لگن است که تحرک پذیری این مفصل را افزایش می‌دهد. بایستید و به یک پیشخوان را برای تحمل وزن بدنتان بگیرید. سپس یک پا را بدون خم کردن زانو به سمت عقب ببرید.

• چرخاندن پا: ایستاده و پاهای خود را جدا از هم قرار دهید. طوری بایستید که در حدود نیم متر از یک پیشخوان فاصله داشته باشید. حال، پاهای خود را به‌صورت متناوب به سمت داخل و خارج بچرخانید. این تمرین باید به صورتی انجام شود که چرخش پا از قسمت مفصل لگن صورت بگیرد.

• بالا بردن پای خم‌شده: به پشت خوابیده و به‌آرامی زانوی چپ خود را به سمت شکم بکشید به‌طوری‌که کف پای چپ نزدیک باسن شما قرار بگیرد. حال کف پای چپ خود را بالا بردن و سعی کنید زانوی خود را به داخل سینه بکشید. این حالت را ۵ ثانیه حفظ کرده و به موقعیت اولیه‌ی خود بازگردید.

• بالا بردن پا (تمرین تقویتی برای عضلات لگن): به پشت خوابیده و کف پاهای خود را بر روی زمین بگذارید. سپس یک پا را با منقبض کردن عضلات ران بالا ببرید. پای دیگر را بر روی زمین نگه‌دارید. پای خود را در حدود ۶۰ سانتی‌متر از سطح زمین بالا بردن و این وضعیت را به مدت ۱۰ ثانیه حفظ کنید.

• [alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#cacaca”]
• از اعمال فشار زیاد بر روی لگن خودداری کرده و تمرینات را تا حد راحتی خود انجام دهید. توصیه می‌شود که قبل از انجام هر یک از تمرینات گفته‌شده در بالا، با پزشک خود تماس بگیرید.
• [/alert]
• عمل جراحی
• تعویض مفصل ران: در طی این عمل، سر و گردن استخوان ران و حفره‌ی استابولوم با پروتزهای فلزی مصنوعی جایگزین می‌شوند.
• تعویض جزئی مفصل ران: در طی این عمل، سر استخوان ران، یا گردن استخوان ران و یا حفره‌ی استابولوم با پروتزهای فلزی مصنوعی جایگزین می‌شوند.
• هموار کردن سطح مفصل ران: سطح سر استخوان ران و حفره‌ی استابولوم تعویض شده و با یک کلاهک از جنس کبالت پوشانده می‌شود.